Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

Uitgelicht

Vacature: social media talent met een hart voor de neerlandistiek

door 1 Reactie

Krijg jij geen genoeg van de Nederlandse literatuur? Kan je uren praten over de herkomst van het woord ‘beschuit’? Of ben je juist gefascineerd door alle Engelse leenwoorden in onze taal? Gaat jouw hart sneller kloppen van de Nederlandse taal? En voel jij je helemaal thuis op social media? Dan zijn wij op zoek naar jou! Wat is Jong Neerlandistiek? Jong Neerlandistiek is … [Lees meer...] overVacature: social media talent met een hart voor de neerlandistiek

Poste à pourvoir

door Reageer

Quatre poèmes de Ruth Lasters Née en 1979 à Anvers, Ruth Lasters est entrée en littérature en 2006 : Poolijs (Glace polaire) a été entre autres récompensé par le Prix flamand du meilleur premier roman. À ce jour, elle en a publié trois autres. Mais c’est sans doute comme poète qu’elle s’est le plus affirmée, tant en se produisant sur scène qu’à travers … [Lees meer...] overPoste à pourvoir

François HaverSchmidt

door 4 Reacties

Nu moet ik er maar mee voor de dag komen: mijn volgende biografie zal gewijd zijn aan François HaverSchmidt. D.V. Hij hoort bij mijn favoriete schrijvers, ik heb al vaak over hem geschreven, ik heb een editie van Piet Paaltjens Snikken en grimlachjes gemaakt, ik heb onuitgegeven literair werk van hem uitgegeven in Winteravondvertellingen, ik heb een poging gedaan … [Lees meer...] overFrançois HaverSchmidt

De 25 artikelen van 2024

door Reageer

2024 was, in ieder geval achter de schermen, een roerig jaar voor Neerlandistiek. We weten dat veel mensen het tijdschrift waarderen, maar het blijkt tegelijkertijd bijzonder lastig om hem in de lucht te houden. De afgelopen maanden heb ik me daarom achter die schermen begeven om te proberen een wat stevigere structuur voor de site te maken. Mathilde Jansen heeft zich voor die … [Lees meer...] overDe 25 artikelen van 2024

Minder schrijvers, meer verhalen

door 1 Reactie

Romankunst in de 21e eeuw Dit jaar heb ik vijftig Nederlandstalige romans gelezen die verschenen zijn in het eerste kwart van de 21e eeuw. Nu het einde van het jaar nadert, is het een goed moment om terug te blikken: wat valt er te zeggen over de staat van de hedendaagse romankunst? Vijftig boeken lezen maakt me natuurlijk niet meteen tot een deskundige. Bovendien heb … [Lees meer...] overMinder schrijvers, meer verhalen

Toptitel

door Reageer

Over Yael van der Wouden, The Safekeep Deze in het Engels geschreven debuutroman van de in Israël geboren Nederlandse auteur Yael van der Wouden (1987) bestaat uit  drie romeins genummerde delen, waarvan het eerste de (onder)titel ‘The Netherlands, 1961’ heeft (maar dat klopt niet, want vrijwel heel de actualiteit van alle drie de delen van de vertelling speelt in … [Lees meer...] overToptitel

Neerlandistiek in tijden van radicaal rechts

door 15 Reacties

Er is nauwelijks georganiseerd neerlandistisch protest tegen de regering-Wilders. Zo weet ik van landelijke appgroepen van romanisten en germanisten die zich rond de demonstraties in november hebben verenigd, maar van neerlandici als collectief hoor je bitter weinig. En dat terwijl wij bij uitstek geëquipeerd zijn om niet alleen in opstand te komen, maar de opstand … [Lees meer...] overNeerlandistiek in tijden van radicaal rechts

Etymologica: Vlijtig liesje

door Reageer

De Schotse ontdekkingsreiziger John Kirk stuurde rond 1880 uit Zanzibar een wardiaanse kist met planten naar Kew Gardens in Londen. Daar kwamen uit onder een kweektafel gegooide Zanzibarse aarde zaailingen op, die met hun scharlakenrode bloemen de aandacht trokken. De directeur van Kew, Joseph Hooker, beschreef de planten in 1882 als nieuwe soort onder de naam Impatiens … [Lees meer...] overEtymologica: Vlijtig liesje

‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [32]-[35]

door Reageer

Die wonderlike, vreemde ende schone historie van Melusinen zoals gedrukt door Gheraert Leeu te Antwerpen in 1491. Kritische editie met reproductie van het unieke exemplaarKBR Brussel Inc B 1369,in combinatie met de proza-versie van Je(h)an d’Arras, bezorgd door Willem Kuiper en Inge Van Outryve. Amsterdam 2024 Bibliotheek van Middelnederlandse … [Lees meer...] over‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [32]-[35]

Duivens (Liemers, Kleverlands) en Frans

door 2 Reacties

Het Duivens, een Liemerse versie van het Kleverlands, heeft enkele opmerkelijke verschijnselen gemeen met het Frans, zoals ‘liaison’ en ‘enchaînement’. Het verschijnsel ‘liaison’ betreft het verschil in de uitspraak van bijvoorbeeld de t in accent grave en accent aigu. De t is bij accent grave niet te horen, maar wel bij accent aigu. Bovendien doet zich hier ‘enchaînement’ … [Lees meer...] overDuivens (Liemers, Kleverlands) en Frans

Digitaal leermiddel over Jan Terlouw, Koning van Katoren (1971)

door 2 Reacties

Koning van Katoren (1971) is een bekend jeugdboek van de Nederlandse politicus Jan Terlouw (geboren in 1931). Op de website van Uitgeverij Lemniscaat staat te lezen dat dit ‘het beste kinderboek aller tijden’ is. Daarvoor geeft de uitgever geen bewijzen, maar wellicht wordt hier verwezen naar een enquête van De Volkskrant uit 2021. We weten wel met zekerheid dat het boek een … [Lees meer...] overDigitaal leermiddel over Jan Terlouw, Koning van Katoren (1971)

Betje Wolff, Scipio (1771)

door 1 Reactie

Een minder bekend boek van Betje Wolff is haar "Lier-, Veld- en Mengelzangen," dat in 1772 werd uitgegeven door T. Tjalingius te Hoorn. In dit werk staan 17 gedichten, voorafgegaan door twaalf pagina's voorrede in proza en acht pagina's "Ontschuldiging aan mijne Vrienden" in poëzie. Het geheel wordt afgesloten met een prozavertaling van Alexander Pope's "The Rape of the Lock." … [Lees meer...] overBetje Wolff, Scipio (1771)

Aanbevolen artikelen uit de taalkunde

door Reageer

In dit artikel wordt ingegaan op kernwaarden van etniciteit, waarvan taal er één is. In sommige migrantengemeenschappen speelt het een grotere rol dan in andere. Smolicz introduceerde het begrip ‘ethnic core values’. Kernwaarden van etniciteit: Waarom verdwijnt het Nederlands in emigratielanden zo snel? Nederlanders die vertrokken zijn naar emigratielanden als de VS, … [Lees meer...] overAanbevolen artikelen uit de taalkunde

‘Voert dezen man niet ad bestias’

door 5 Reacties

De uitleveringskwestie-De Vreese Onlangs verscheen in Trefwoord, online tijdschrift voor lexicografie een bijdrage van mijn hand over Willem de Vreese (1869-1938). Met dat stuk wilde ik laten zien dat het mogelijk is om met behulp van krantenberichten uit Delpher een interessante collectie feitenmateriaal bij elkaar te brengen waarvan bepaalde concrete elementen de … [Lees meer...] over‘Voert dezen man niet ad bestias’

Wie Evi Aarens is,

door 13 Reacties

houdt de hele neerlandistiek al jaren in een verstikkende wurggreep – denkend aan Evi kan ik niet slapen, niet slapend denk ik aan Evi. Dat soort dingen. Soms valt er ineens iets op, alsof er iemand naar staat te wijzen. Zo lezen we in krans 8 van Disoriëntaties deze regel: ‘Jouw naam luidt nu Europa,’ zegt hij zacht In krans 11 staat echter deze regel: ‘Mijn … [Lees meer...] overWie Evi Aarens is,

Oud-presidentsvrouw

door 1 Reactie

In een artikeltje op de website van de NOS viel me laatst de volgende formulering op: "de Amerikaanse oud-presidentsvrouw Michelle Obama". Die kan op zeker twee manieren worden geïnterpreteerd en die zijn allebei frappant.Vrijwel iedereen in het Nederlandse taalgebied zal wel weten dat mevrouw Obama getrouwd is met een Amerikaanse oud-president. Semantisch gezien ligt het … [Lees meer...] overOud-presidentsvrouw

Het laatste woord

door 3 Reacties

De verenglishing van het Nederlands in Vlaanderen 8 In deze reeks vertellen onderzoeker Eline Zenner en taalliefhebber Jan Hautekiet het verhaal van de ‘verenglishing’ van het Nederlands in Vlaanderen. Een overzicht van de afleveringen in de aangroeiende reeks vind je hier. In dit stuk leest u hun laatste woord. Hieronder ziet u de gestileerde contouren van een persoon. U … [Lees meer...] overHet laatste woord

Het eerste kwart: Mariken Heitman, Wormmaan

door Reageer

Er zijn, in ieder geval in het Nederlands, weinig boeken geschreven die je zo aanzetten tot nadenken over de relatie tussen mens en biologie als Wormaan van Mariken Heitman. Misschien komen alleen de andere boeken van dezelfde auteur er enigszins bij in de buurt. Ze had er misschien een nonfictieboek over kunnen schrijven, ze noemt in haar nawoord ook drie … [Lees meer...] overHet eerste kwart: Mariken Heitman, Wormmaan

De geur van heimwee

door Reageer

(De mierenkaravaan van Mariken Heitman) In de roman De mierenkaravaan probeerde hoofdpersoon ‘Kiek’ als kind te tekenen wat ze in haar hoofd had. Maar wat ze ook tekende, het leek in de verste verte niet op wat ze zag. Wat Kiek niet lukte met tekenen, lukt de schrijver van de roman wel met woorden. Heitman vindt de juiste woorden voor wat ze ziet, voelt en denkt. In … [Lees meer...] overDe geur van heimwee

Etymologica: hokkeling, hommel (de plant hop) en inpeperen

door 1 Reactie

In deze aflevering van Etymologica wordt aandacht besteed aan  twee woorden die in het Nederlands zijn ontstaan (hokkeling en inpeperen), en een oud woord waarvan de uiteindelijke herkomst onzeker is (hommel voor de platennaam ‘hop’). hokkeling zelfstandig naamwoord ‘eenjarig kalf’. Mnl. Hokelinc alleen als geslachtsnaam geattesteerd; Nieuwnederlands Men hoort in … [Lees meer...] overEtymologica: hokkeling, hommel (de plant hop) en inpeperen

De slechtste werken van de jaren zeventig

door 1 Reactie

Het tuurtouw beschouw ik als een hoogtepunt in het oeuvre van Jeroen Brouwers. Hij schreef het boekje in 1989 na het overleden van de uitgever en schrijver Geert van Oorschot, met wie Brouwers bevriend was, en wel op een heel gecompliceerde manier. De twee mannen zeiden elkaar vaak de waarheid, maar waren daar allebei niet per se tegen bestand. Dan spraken ze elkaar … [Lees meer...] overDe slechtste werken van de jaren zeventig

Het eerste kwart: Lucas Rijneveld, Mijn lieve gunsteling

door Reageer

Er zijn verhalen die je misschien liever niet wil lezen en toch gefascineerd leest: het verhaal over een 49-jarige veearts, bijvoorbeeld, die aan het begin van deze eeuw, een 14-jarig meisje misbruikt. Waarom zou je daar kennis van willen nemen? Om allerlei redenen. Omdat het zo geweldig verteld is, bijvoorbeeld, een feest van taal, van rijke taal, van taal die onder andere … [Lees meer...] overHet eerste kwart: Lucas Rijneveld, Mijn lieve gunsteling