Er zijn veel zorgen over de taalontwikkeling van kinderen en jongeren. Laaggeletterdheid ligt op de loer doordat in appjes teksten vaak zijn afgekort, interpunctie ontbreekt en een spellingschecker gênante fouten eruit haalt. En is er nog wel ruimte voor het lezen van boeken in de aanhoudende stroom van video’s op TikTok en Youtube? Hoe kun je als jeugdprofessional jongeren … [Lees meer...] overHoe kunnen we de jeugd taalvaardiger maken?
taalvaardigheid
Taalvaardig naar school. Het belang van taalonderwijs
Veel kinderen leren thuis een andere taal dan Nederlands. Op de basisschool wordt er opeens van hen verwacht dat zij Nederlands spreken en begrijpen. Hoe kunnen kinderen uit allerlei rangen en standen zo goed mogelijk voorbereid worden op deze stap? In deze bijeenkomst buigen verschillende experts zich over deze kwestie. … [Lees meer...] overTaalvaardig naar school. Het belang van taalonderwijs
22 april 2022: Masterclass academische taalvaardigheid voor docenten
Taalvaardigheid blijkt een struikelblok in de aansluiting tussen vo-wo. Op de Radboud Universiteit hecht men veel waarde aan een goede (academische) taalvaardigheid. Wat kunt u als docent doen om uw leerlingen in 4, 5 en 6 vwo voor te bereiden op een succesvolle start van een universitaire studie? Het programma bestaat uit twee delen: Deel 1: informatie over taalbeleid aan … [Lees meer...] over22 april 2022: Masterclass academische taalvaardigheid voor docenten
Nieuw nummer Tijdschrift voor Taalbeheersing
Het nieuwe nummer van Tijdschrift voor Taalbeheersing is online verkrijgbaar in open access via aup-online.com Inhoudsopgave: Redactioneel “Dit artikel is gesponsord” De rol van sponsorvermeldingspositie, formulering en merkprominentie in blogsCHRISTINE LIEBRECHT EN NICOLE VAN DEN REEKNeurologe of liever neuroloog? Het effect van vrouwelijke functiebenamingen op de … [Lees meer...] overNieuw nummer Tijdschrift voor Taalbeheersing
Goed communiceren leer je niet vanzelf
Minister Van Engelshoven belooft veel maar doet weinig Door Carel Jansennamens de landelijke projectgroep Uitdrukkingsvaardigheid Lang niet alle studenten kunnen goed mondeling en schriftelijk communiceren in het Nederlands. Zo is het aan het begin van hun studie; zo is het helaas vaak ook aan het eind. We zien dat zelf in ons onderwijs, het … [Lees meer...] overGoed communiceren leer je niet vanzelf
Oefenen in stijl
Door Roland de Bonth Frans Hals en de Modernen. Zo heette de tentoonstelling die van 13 oktober 2018 tot en met 24 februari 2019 te zien was in het Frans Halsmuseum in Haarlem. Honderden kunstenaars, onder wie beroemde schilders als Gustave Courbet, Claude Monet en Eduard Manet, brachten aan het eind van de negentiende eeuw een bezoek aan het in 1862 geopende museum, toen … [Lees meer...] overOefenen in stijl
De ‘spreekautobiografie’
Door Roland de Bonth Bij de overgang van de onder- naar de bovenbouw, aan het begin van de vierde klas, krijgen leerlingen vaak de opdracht een leesautobiografie te schrijven. Het doel van dit document is dat leerlingen zich de boeken herinneren die aan hen zijn voorgelezen door ouders, grootouders, juffen en meesters en de boeken voor de geest halen die zij tot zich … [Lees meer...] overDe ‘spreekautobiografie’
Pas verschenen: Het verhaal van ‘de Nonnen van Vught’
In dit boek geeft Zr. Annette Heere een unieke inkijk in de ontstaansgeschiedenis van Taleninstituut Regina Coeli, beter bekend als ‘de Nonnen van Vught’. In 1904 werd het door een wet in Frankrijk voor religieuzen onmogelijk om nog les te geven, tenzij ze afzagen van de geloften en de religieuze kleding. Voor wie trouw wilde blijven aan het religieuze leven in dienst van … [Lees meer...] overPas verschenen: Het verhaal van ‘de Nonnen van Vught’
Gesprekken examineren – het rollenspel
Eindexamen gesprek (aflevering 5) Door Marc van Oostendorp Er zijn schoolvormen in Nederland waar het gesprek inderdaad wordt geëxamineerd: het vmbo en het mbo. Het zogenoemde ‘referentiekader’ dat in opdracht van het ministerie van onderwijs is samengesteld geeft vrij uitvoerige informatie over aan wat voor criteria een goede gespreksbijdrage zou moeten voldoen. Een van die … [Lees meer...] overGesprekken examineren – het rollenspel
Spreek en win!
Heb jij een mening die je graag eens voor een groot publiek zou verkondigen? Weet jij heel goed wat er anders moet, wat niet langer genegeerd mag worden? Of wat we juist nu moeten koesteren? Maak van je hart geen moordkuil en deel het met de rest van de stad! Doe mee aan de Haagse speechwedstrijd. De Nacht van de Filosofie Den Haag organiseert samen met het Debatbureau … [Lees meer...] overSpreek en win!
Hoe examineer je gespreksvaardigheid?
Eindexamen gesprek (aflevering 4) Door Marc van Oostendorp Niet al je streven, schreef ik vorige keer, kan gericht zijn op het voorbereiden van jongeren op een ideale samenleving. Je wilt ze ook vertrouwd maken met de rijstebrijberg waar ze in de werkelijke wereld mee moeten omgaan, de kakofonie die helemaal niet voortkomt uit één geest, maar uit al die andere geesten die ons … [Lees meer...] overHoe examineer je gespreksvaardigheid?
Vóór gespreksvaardigheid
Eindexamen gesprek (aflevering 3) Door Marc van Oostendorp De oudste en belangrijkste taalvaardigheid, schreef ik gisteren, is het gesprek. Socrates wist het al. De Griekse oudheid was natuurlijk niet de laatste keer dat het gesprek gewaardeerd werd. In de negentiende en de vroege twintigste eeuw gold de ‘beschaafde conversatie’ ook als zo’n beetje de belangrijkste … [Lees meer...] overVóór gespreksvaardigheid
De belangrijkste vaardigheid: het gesprek
Eindexamen gesprek (aflevering 2) Door Marc van Oostendorp Daar komt nog bij dat de vier taalvaardigheden allang niet meer zo duidelijk van elkaar onderscheiden zijn als ze ooit waren. Ook hierin speelt het internet een belangrijke rol. We weten dat schrijf- en spreektaal inmiddels veel minder duidelijk van elkaar te onderscheiden zijn. Dat komt niet alleen doordat in de … [Lees meer...] overDe belangrijkste vaardigheid: het gesprek
Moeten scholieren de Volkskrant kunnen lezen?
Eindexamen gesprek (aflevering 1) Door Marc van Oostendorp Ik ben de laatste tijd aan het nadenken over de 'taalvaardigheden'. Wat zouden leerlingen moeten leren bij Nederlands? Ik zal daarover de komende dagen bloggen, want het onderwerp is interessant genoeg, en de eindexamens komen er weer aan. De meeste deskundigen lijken het erover eens dat het schoolvak Nederlands … [Lees meer...] overMoeten scholieren de Volkskrant kunnen lezen?
Ook Neerlandistiek is voor taalcompetentie!
Door Marc van Oostendorp Alleen al uit de titel blijkt dat Iedereen taalcompetent! een van de meest ambitieuze stukken die de afgelopen jaren uit de boezem van de Nederlandse Taalunie is opgeweld: een 'visiedocument' van de organisatie op het onderwijs Nederlands in de 21e eeuw! Die ambitie zit op verschillende niveaus. In de eerste plaats betreft het al het onderwijs in … [Lees meer...] overOok Neerlandistiek is voor taalcompetentie!
Hoofdschudden over spelfouten of werken aan academische geletterdheid
Jacqueline van Kruiningen, Kees de Glopper, Carel Jansen en Femke Kramer Rijksuniversiteit Groningen Klachten over de taalbeheersing van studenten in het hoger onderwijs zijn van alle tijden. De neiging om alle schuld te leggen bij het voorbereidend onderwijs is dat ook. De start van een nieuw studiejaar leent zich bij uitstek voor alarmberichten over studentteksten vol … [Lees meer...] overHoofdschudden over spelfouten of werken aan academische geletterdheid
Bewust spreekvaardig
Door Marc van Oostendorp In dit zondagochtendminicollege bespreek ik het idee van de Groningse hoogleraar Carel Jansen om 'bewuste spreekvaardigheid' een centrale eis te maken voor het hoger (en middelbaar) onderwijs. … [Lees meer...] overBewust spreekvaardig
Schoolvak Nederlands: inhoud voorop of vaardigheden voorop?
Door Roland de Bonth Tijdens de docentenconferentie op zaterdag 18 juni in Utrecht hadden de deelnemers de mogelijkheid zich van tevoren in te schrijven voor verschillende workshops, waaronder een met de titel Nederlands: inhoud voorop of vaardigheden voorop? Nadat gespreksleider Hanneke Gerits de regels van het socratisch debat – de werkvorm waarin de workshop was gegoten – … [Lees meer...] overSchoolvak Nederlands: inhoud voorop of vaardigheden voorop?
Nood aan meer aandacht voor taalvaardigheid in het hoger onderwijs
Door Steven DelarueBegin maart stelde de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren (RNTL) van de Taalunie het adviesrapport Vaart met taalvaardigheid. Nederlands in het hoger onderwijs voor. Daarin wordt gepleit voor meer aandacht voor taalvaardigheid in het hoger onderwijs, zowel aan het begin van de opleiding (tekorten wegwerken bij startende studenten) als tijdens die … [Lees meer...] overNood aan meer aandacht voor taalvaardigheid in het hoger onderwijs
Verschenen: Rapport ‘Vaart met taalvaardigheid’
Vandaag verscheen het rapport Vaart met taalvaardigheid van de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren, over taalvaardigheid in het hoger onderwijs.De Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren adviseert het Comité van Ministers om met hogescholen en universiteiten de dialoog aan te gaan over dit thema en afspraken te maken over een structureel taalvaardigheidsbeleid in … [Lees meer...] overVerschenen: Rapport ‘Vaart met taalvaardigheid’
Pas verschenen: Over Taal (jrg. 53, nr. 1)
In het nieuwe nummer van Over Taal, algemeen wetenschappelijk-populariserend tijdschrift over taal, tekst en communicatie, onder meer het artikel ‘Zelfkennis is het begin van alle schrijfwijsheid’ van Jose Tummers en Annelies Deveneyns, over schriftelijke taalvaardigheid in het hoger professioneel onderwijs:‘In een onderzoek naar de schriftelijke taalvaardigheid van eerstejaars … [Lees meer...] overPas verschenen: Over Taal (jrg. 53, nr. 1)
Huub van den Bergh hoogleraar Vakdidactiek Nederlands aan UU
Per 1 oktober is Huub van den Bergh benoemd tot profileringshoogleraar ‘Vakdidactiek Nederlands’ bij de faculteit Geesteswetenschappen aan de Universiteit Utrecht. De benoeming geldt voor een periode van vijf jaar. Van den Bergh heeft een toegespitste leeropdracht in onderzoek. De profileringsleerstoel ‘Vakdidactiek Nederlands’ zal wetenschappelijke onderbouwing en … [Lees meer...] overHuub van den Bergh hoogleraar Vakdidactiek Nederlands aan UU
Vacatures: Taalassistenten Lille
De sectie Nederlands van de Université Lille 3, Frankrijk, heeft per 1 sept. 2013 twee vacatures voor twee taalassistenten (een maitre de langue en lecteur/lectrice) voor Nederlandse taalvaardigheid.Taken:colleges mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid aan hoofd- en bijvakstudentenopstellen en correctie van huiswerk en examenshet mede-beheren van het … [Lees meer...] overVacatures: Taalassistenten Lille
Taalonderzoek onder kaaskoppigen
De Australische Alison Edwards doet in Cambridge promotieonderzoek naar het schriftelijk Engels van Nederlanders. Om te zien in hoeverre inboorling-kaaskoppen Engels understanden heeft ze een online vragenlijst opgesteld. Die lijst is niet alleen nuttig voor haar, maar werkt ook hoogst zelfreflecterend. Doe mee en win geen fiets.Het meewerken aan het onderzoek kost circa … [Lees meer...] overTaalonderzoek onder kaaskoppigen
De vergeten taalvaardigheid: luisteren
Door Marc van OostendorpAls het evolutionaire doel van taal communicatie was, zegt de psycholoog Geoffrey Miller, zouden mensen enorme oren hebben. Degene die immers het meest te winnen heeft bij de overdracht van informatie is de luisteraar. Gesprekken tussen mensen zouden zo gaan dat mensen zo min mogelijk willen spreken (alleen als het echt de moeite waard is van al die … [Lees meer...] overDe vergeten taalvaardigheid: luisteren
