• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Artikelen
  • Media
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Mariken van Nimwegen op de dansvloer

17 januari 2022 door Marit Evers Reageer

Persis Bekkering (1987) publiceerde vier jaar geleden haar eerste roman Een heldenleven. Dit boek werd genomineerd voor de ANV Debutantenprijs en heeft een violist als hoofdpersoon. Opnieuw kwam Bekkering in mei 2021 met een roman waarin muziek een belangrijke rol speelt, hoewel klassieke muziek deze keer plaats maakte voor ruige techno. Exces gaat over nachtenlange raves en is geschreven in een weergaloze stijl. 

Doef doef doevend van stad naar stad

Het is 1988 en in Amsterdam hebben housemuziek en de xtc die hier onlosmakelijk mee verbonden is hun intrede gedaan. De jonge danseres Nim raakt in de ban van de ‘simpele drums in vierkwartsmaat’. De drie keer zo oude arts met wie ze een relatie heeft, is minder enthousiast. ‘Moderniteit heeft de schoonheid vermoord’, vindt hij. Maar echt lang heeft Nim geen last van zijn zienswijze, want hij betrapt haar als ze vreemdgaat. De aanblik van zijn vriendin met een ander wordt hem fataal: ‘Honderd kilo artsenlijf ploft op de vloer. De twee schuldige geliefden voelen de dreun onder het kleed door als de klop van Gods toorn.’ Nim en haar nieuwe liefde omarmen het raveleven en vertrekken na verloop van tijd naar de Duitse hoofdstad waar de clubcultuur hoogtij viert. In die jaren versmelten ze steeds opnieuw met het dansende nachtcollectief om zichzelf en de toekomst voor even te vergeten. Maar uiteindelijk herhaalt het noodlot zich: overspel van Nim heeft weer een dodelijke afloop voor een bedrogene. 

In 2001 verhuist Nim naar de volgende wereldstad, New York, waar ‘de wolkenkrabbers aan de overkant schitteren als robotische fallussen.’ Een treffende formulering in een boek over mensen die mechanisch dansen op techno en hitsig worden van de drugs. Ook in New York staan de nachten in het teken van het ritmische ‘doef doef doef doef’, als een poging om te ontsnappen aan de ‘sombere stilstand’ die de dagen zijn. ‘Sombere stilstand’ is overigens niet alleen van toepassing op het begin van dit millennium, maar raakt ook aan het gevoel dat ons sinds maart 2020 geregeld overvalt. En dat is ook waar het boek eindigt: in een wereld die ons akelig bekend voorkomt, met online mindfulnessinstructeurs en officiële verklaringen om je over grenzen te mogen verplaatsen.

Hedonisme

Om Exces op waarde te kunnen schatten, hoef je geen technofanaat te zijn. Bekkering weet in een door drugs doordrenkt verhaal universele verlangens bloot te leggen. Het enige wat Nim wil, is in de nacht verdwijnen om ‘niet meer dat bange ikje op wie alles aankomt, die voor zichzelf verantwoordelijk is’ te zijn. Iedereen wil zichzelf toch weleens vergeten? Ook het wereldwijde gevoel dat tijdens de lockdownperiode ontstond na het wegvallen van sociaal contact, staat raak beschreven: ‘dat we in elk geval beter samen kunnen zijn, hoe meer verbindingen, hoe beter, laten we toch in godsnaam voor elkaar zorgen.’ Tekenend is dat in dit laatste deel als enige niet wordt verteld in welke stad het zich afspeelt. Dat impliceert dat het niet uitmaakt waar je je bevindt als de hele wereld op slot zit. Universeel isolement.

De schrijver voert een hoofdpersonage op met een hedonistische levensstijl: ‘Ze wil niet dat alles betekenis heeft, ze wil dat er dingen zijn die zinloos zijn, die gebeuren zonder dat zij daar beter van wordt. Daarin ligt het overschot, het ware exces.’ Daartegenover staat dat de taal in het boek juist allerlei betekenissen heeft. Een slim contrast. Zo ontbreken aanhalingstekens bij gesprekken. In een verhaal waar grenzen constant verdwijnen – tussen het ik en de ander, tussen lichaam en geest – is dat een interessante keuze. Op deze manier vervagen ook de grenzen tussen gesprekken, gedachten en beschrijvingen en worden we deelgenoot van een grenzeloze ervaring. De taal weerspiegelt daarnaast herhaling, iets wat een belangrijke rol speelt in het boek. Nachten, dagen, beats van de muziek en het sterven van minnaars: alles komt steeds weer terug. En dat staat als volgt opgeschreven: ‘De bas zegt wauw wauw wauw wauw wauw’ en ‘ze wil dit moment, opnieuw, en opnieuw, en opnieuw’.

Deze harmonie tussen vorm en inhoud maakt de roman tot een klein meesterwerk. Op woordniveau gebeurt zoveel dat één keer lezen niet genoeg is om alle betekenissen te ontrafelen. Toch leert ook de eerste leeservaring al dat Exces een wetenswaardig boek is. Neem de naam ‘Nim’, een verwijzing naar Mariken van Nimwegen. Net als dit middeleeuwse personage leidt Nim een zondig leven en heeft ze een slechte invloed op de mensen om haar heen. Alleen deze vondst verdient al applaus. Je moet er maar opkomen: een ravende Mariken.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel, Jong Tags: exces, Persis Bekkering, recensie

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Openingszin van de week

Het nieuws reisde snel, zoals dat soort nieuws doet.

De openingszin van Luister van Sascha Bronwasser weet in één klap de kern van het boek te vatten.

➔ Lees meer
  • Facebook
  • YouTube

Thema's

#taalkunde
Een beest van een constructie
Maar goed, een blog over maar goed
Noe he’j ’t schoap an’t driet’n
Dao heb ich mien naas te hoêg vur sjtaôn
Er hangt een schoer in de lucht
#letterkunde
Het nieuws reisde snel, zoals dat soort nieuws doet.
Deze kennismaking zal kort zijn.
Het poppenboek: een vergeten genre
Get ready with… Heile van Beersel
“De dag begint. Niets aan te doen. Niets, door niets en niemand niet.”
#recensie
In Het paradijs van slapen kleurt Joost Oomen de dood hoopvol
Yara’s Wedding: een voorstelling die je bijblijft.
Verlies, liefde en leegte: De mitsukoshi troostbaby company
Zee nu: Een dystopische roman over zeespiegelstijging
De zestiende eeuw plus vierhonderd jaar in het ijs: een atypische ecoroman
#taalbeheersing
Maar goed, een blog over maar goed
Hoe werkt een hondenfluitje?
Geert Milders?
‘Poepelwoefie’
Schrijfwedstrijd ‘Neologisme’
#toekomstinterview
‘Bekijk tijdens je studie al wat er allemaal mogelijk is, wacht niet tot iets moet.’
‘Ik geloof er toch echt in, dat je iets moet kiezen waar je blij van wordt.’
‘Geniet van wat het vak je brengt. De neerlandistiek kan je naar zoveel plaatsen brengen, zowel letterlijk als figuurlijk.’
‘Mensen sturen berichten over kinderporno alsof ze flippo’s verzamelen’
‘Vertalen is de meest intensieve manier om met taal bezig te zijn’
#wijzijnneerlandici
Kwaliteit boven kwantiteit?
Literatuur, natuur, insecticiden en het internet
Jong Neerlandistiek in gesprek: studenten over de grens
#wijzijnneerlandici: Jacques Klöters
“Aan het begin van de studie sprak ik nog geen Nederlands. Na drie jaar schreef ik een scriptie in het Nederlands.”
#voordeklas
24 paar ogen, een glimlach en een gereedschapskist
De vlucht naar Engelse literatuur, waardevol of schadelijk?
Later word ik dokter! Of juf! Of allebei!
Literatuur voor alle leeftijden
De ezelsbruggetjes in ons grammaticaonderwijs; kunnen we zonder?

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d