• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Artikelen
  • Media
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Mijn zuster Nol op een houtvlot

27 februari 2023 door Milou Andree 2 Reacties

Daar geloof ik helemaal niks van.

Illustratie: Yfke de Jong

Als studente Neerlandistiek is het niet heel gek om soms eens terug te denken aan je lessen Nederlands op de middelbare school. Zo heeft mijn leraar in de eerste klas havo/vwo mijn vocabulaire verrijkt met de prachtige uitdrukking: mijn zuster Nol op een houtvlot. Of zoals hij het wel eens afkortte: mznoeh. Ik zou deze man graag een shout out geven, maar de eerste klas van het middelbaar is voor mij al 19 jaar geleden en na dat jaar heb ik hem nooit meer teruggezien. Soms twijfel ik of hij überhaupt wel bestaan heeft en niet een soort mythisch figuur is. Hoe dan ook, zijn naam ben ik vergeten. Zijn lessen zijn me daarentegen bijgebleven. Ik kan me bijvoorbeeld herinneren dat er een papiertje in het lokaal hing met fluitfopduik (‘schwalbe’). Hij stimuleerde ons altijd om nieuwe woorden te verzinnen en deze op te schrijven en op te hangen.

Oké, genoeg met die nostalgische gevoelens. Terug naar de uitdrukking. Mijn zuster Nol op een houtvlot wil zoiets zeggen als ‘daar geloof ik helemaal niks van’. Een rondje Google leert mij dat mijn leraar een specifieke variant van de uitdrukking bezigde. Je zuster op een houtvlot of je tante op een houtvlot zijn de iets algemenere versies, al valt er met de uitdrukking eindeloos te variëren: je zuster met het bonenhoedje, je zuster op sterk water en de versie uit het Westfries je zuster op een draaibord.

Ensie stelt dat de uitdrukking eind negentiende eeuw is ontstaan en vergelijkbaar is met het Franse et ta soeur!. Die uitdrukking doet mij meer denken aan je moeder!, wat eerder een verwensing is dan een uitroep van ongeloof. De vrouwen moeten het wel flink ontgelden, blijkt maar weer. Gelukkig laat Twitter zien dat er, naast al die vrouwen, ook nog een ander persoon het houtvlot op kan, namelijk Jezus. (Soms ook Christus, Jezus Christus of Jezus fokking Christus.) Er passen een hoop mensen op dat houtvlot. Dus mocht je de uitdrukking willen gebruiken; de keuze is reuze. 

Milou Andree is masterstudente Neerlandistiek aan de Universiteit Leiden

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Jong, Zin van de week Tags: spreekwoord, uitdrukking

Lees Interacties

Reacties

  1. Maarten Klein zegt

    27 februari 2023 om 12:54

    Beste Milou, zo’n kleine zeventig jaar geleden reed ik dagelijks met de Haagse tramlijn 10 naar mijn school. De trambestuurders waren vaak onvervalste Hagenezen, die wat hun taalgebruik betreft niet onderdeden voor Haagse Harrie. Op een keer reed een bestuurder wel erg hard bij de Grote Markt de Boekhorststraat in, en dat lokte een begrijpelijk protest uit van een keurige Haagse heer. Die kreeg meteen de volle laag: ‘Je zus op een houtvlot!’ Ik hoorde die uitdrukking toen voor het eerst. Nu werd en wordt er in Haagse kringen veel gevloekt (niet voor niets kon je in de tram lezen: ‘Spreek vrijmoedig over God, maar misbruik Zijn naam niet’), dus ik begreep eigenlijk meteen, dat ‘je zus’ hier een verbastering van ‘Jezus’ was, zoals ‘jesses’ dat ook is.
    Maar wat moet Jezus op een houtvlot? Wat is er zo grappig aan die uitdrukking? Wel, Jezus kon als geen ander over het water lopen, zonder te zinken, en had dus helemaal geen houtvlot nodig! Zie Mattheus 14: 22-36 voor het hele verhaal.
    Toentertijd was de betekenis dus eerder: ‘ach man, donder op’! Althans in Den Haag, in tramlijn 10.

    Beantwoorden
  2. Maria zegt

    7 augustus 2023 om 18:30

    Een ‘houtvlot’ was een tot wel 400 meter aan elkaar gekoppelde afzonderlijke houtvlotten waarop hout vanuit bijvoorbeeld duitsland, werd vervoerd naar het westen van nederland. De reis duurde meestal een paar weken en er werd op het vlot gewerkt, gekookt, gegeten en geslapen. Het was een keihard leven. Op het houtvlot mochten alleen mannen werken. Dus als je iets hoort wat niet waar kán zijn is dat net zo ongeloofwaardig als ‘je tante op een houtvlot’.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Openingszin van de week

Het nieuws reisde snel, zoals dat soort nieuws doet.

De openingszin van Luister van Sascha Bronwasser weet in één klap de kern van het boek te vatten.

➔ Lees meer
  • Facebook
  • YouTube

Thema's

#taalkunde
Een beest van een constructie
Maar goed, een blog over maar goed
Noe he’j ’t schoap an’t driet’n
Dao heb ich mien naas te hoêg vur sjtaôn
Er hangt een schoer in de lucht
#letterkunde
Het nieuws reisde snel, zoals dat soort nieuws doet.
Deze kennismaking zal kort zijn.
Het poppenboek: een vergeten genre
Get ready with… Heile van Beersel
“De dag begint. Niets aan te doen. Niets, door niets en niemand niet.”
#recensie
In Het paradijs van slapen kleurt Joost Oomen de dood hoopvol
Yara’s Wedding: een voorstelling die je bijblijft.
Verlies, liefde en leegte: De mitsukoshi troostbaby company
Zee nu: Een dystopische roman over zeespiegelstijging
De zestiende eeuw plus vierhonderd jaar in het ijs: een atypische ecoroman
#taalbeheersing
Maar goed, een blog over maar goed
Hoe werkt een hondenfluitje?
Geert Milders?
‘Poepelwoefie’
Schrijfwedstrijd ‘Neologisme’
#toekomstinterview
‘Bekijk tijdens je studie al wat er allemaal mogelijk is, wacht niet tot iets moet.’
‘Ik geloof er toch echt in, dat je iets moet kiezen waar je blij van wordt.’
‘Geniet van wat het vak je brengt. De neerlandistiek kan je naar zoveel plaatsen brengen, zowel letterlijk als figuurlijk.’
‘Mensen sturen berichten over kinderporno alsof ze flippo’s verzamelen’
‘Vertalen is de meest intensieve manier om met taal bezig te zijn’
#wijzijnneerlandici
Kwaliteit boven kwantiteit?
Literatuur, natuur, insecticiden en het internet
Jong Neerlandistiek in gesprek: studenten over de grens
#wijzijnneerlandici: Jacques Klöters
“Aan het begin van de studie sprak ik nog geen Nederlands. Na drie jaar schreef ik een scriptie in het Nederlands.”
#voordeklas
24 paar ogen, een glimlach en een gereedschapskist
De vlucht naar Engelse literatuur, waardevol of schadelijk?
Later word ik dokter! Of juf! Of allebei!
Literatuur voor alle leeftijden
De ezelsbruggetjes in ons grammaticaonderwijs; kunnen we zonder?

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d