• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Artikelen
  • Media
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

“Wil je gewone melk of koemelk in de koffie?”

3 april 2023 door Ludmilla Coornstra 1 Reactie

Een kop koffie met een pak Oatly havermelk barista ernaast

“Wil je je groentekroket met of zonder broodje?” was een gouden zet van mijn collega. Met deze vraag wist ze ook de omnivoren op kantoor op slinkse wijze te verleiden tot het bestellen van een groentekroket in plaats van een vleeskroket, toen ze de bestellingen opnam voor de maandelijkse krokettenlunch. Doorgaans wordt vlees als de standaard gezien, en moet je het zelf aangeven als je een vegetarisch alternatief wil; mijn collega draaide dit frame om, en bood de groentekroket als standaard aan. Zo liet ze de omnivoren zelf beslissen of ze apart wilden vragen om een vlezige variant. Hierop voortbordurend hadden we het erover dat we het ook ‘gewone kroketten’ en ‘vleeskroketten’ zouden kunnen noemen, om het beeld van vlees als standaard nog verder in twijfel te trekken; en inmiddels hebben we het al grappend en grollend ook over ‘gewone melk’ (Oatly Haverdrank Barista Edition) in de koffie.

Daar moest ik aan denken toen ik deze kop op rtlnieuws.nl las, over de belastingregel die havermelk onder de noemer ‘frisdrank’ schaart: “Kritiek op belastingregel waarbij havermelk duurder wordt, maar gewone melk niet”. Hoezo ‘gewone melk’? Al jaren drink ik mijn koffie met soja- of havermelk, en de populariteit van de ‘havercappu’ wijst erop dat ik daarin lang niet de enige ben. De laatste keer dat ik een pak koemelk in huis had was een paar maanden geleden – op verzoek van mijn zus, die kwam logeren en ’s ochtends altijd een glas melk bij het ontbijt drinkt – terwijl ik wel standaard een pak havermelk in de koelkast heb staan. Als je ‘gewoon’ definieert als ‘gebruikelijk’ of ‘alledaags’, is koemelk voor mij en voor vele anderen allerminst ‘gewone melk’.

Dat we koemelk nog steeds als de standaard zien, is ergens natuurlijk logisch: soja- en havermelk (en andere plantaardige melkalternatieven) zijn ontstaan als veganistische vervangers van dierlijke melk. Maar ook geitenmelk en schapenmelk bestaan, en ook dat zijn ‘gewone’ melken in de oorspronkelijke zin van het woord (“de hoofd­za­ke­lijk uit wa­ter, ei­wit, vet en melk­sui­ker be­staan­de wit­te vloei­stof die door de bor­sten van vrou­wen en de zog­klie­ren van vrou­we­lij­ke zoog­die­ren wordt af­ge­schei­den, en die tot het eer­ste voed­sel van hun kin­de­ren resp. jon­gen dient”, aldus Van Dale). En daarbij wordt wél altijd gespecificeerd wat voor soort melk het is.

Er bestaan inmiddels zoveel soorten melk(alternatieven) dat het woord ‘melk’ een breder begrip is gaan omvatten dan dierlijke melk alleen. En ook die nieuwere definitie staat onder het lemma ‘melk’ in Van Dale: “Min of meer op melk lij­ken­de vloei­stof, m.n. het sap in plan­ten en vruch­ten, voor­al in de ko­kos­noot. Ook wel als twee­de lid in sa­men­stel­lin­gen als de vol­gen­de, waar­in het eer­ste lid een plant of vrucht noemt: cactusmelk, klap­per­melk, ko­kos­melk”. Waarom vinden we koemelk dan nog steeds zo standaard dat we het ‘gewone melk’ noemen? Laten we het frame omdraaien en het beestje bij de naam noemen. Dus, drink jij je koffie met gewone melk of met koemelk?

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Jong, Uitgelicht Jong Tags: havermelk, koemelk, taalbeheersing

Lees Interacties

Reacties

  1. Frits zegt

    3 april 2023 om 11:42

    Áls we er in deze tijd al van uit zouden moeten gaan dat koemelk niet meer gewoon is (des neen), dan mag geen enkele andere melk zich in dat predikaat verheugen.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Dialect van de week

Nar den buuet goan

“Nar den buuet goan” (naar de boot gaan) betekent in het Wichels “bevallen”. In Wichelen, het dorp waar de inzender van deze zin opgroeide, werd aan kinderen verteld dat baby’s werden afgehaald (ook “kuuepen” (kopen) genoemd) bij een van de vrachtschepen op de Schelde. Het Wichels is een overgangsdialect met opvallend veel dubbelvormen en diftongen. […]

➔ Lees meer
  • Facebook
  • YouTube

Thema's

#taalkunde
Maar goed, een blog over maar goed
Noe he’j ’t schoap an’t driet’n
Dao heb ich mien naas te hoêg vur sjtaôn
Er hangt een schoer in de lucht
Call: Ritme en rijm in Nederlandstalige gedichten en liederen 
#letterkunde
Bewonderenswaardig bewonderen
Call: Ritme en rijm in Nederlandstalige gedichten en liederen 
In Het paradijs van slapen kleurt Joost Oomen de dood hoopvol
Podcast: Leve(n) lezen met Jeroen Dera
Podcast: Leve(n) lezen met Ingmar Heytze
#recensie
In Het paradijs van slapen kleurt Joost Oomen de dood hoopvol
Yara’s Wedding: een voorstelling die je bijblijft.
Verlies, liefde en leegte: De mitsukoshi troostbaby company
Zee nu: Een dystopische roman over zeespiegelstijging
De zestiende eeuw plus vierhonderd jaar in het ijs: een atypische ecoroman
#taalbeheersing
Maar goed, een blog over maar goed
Hoe werkt een hondenfluitje?
Geert Milders?
‘Poepelwoefie’
Schrijfwedstrijd ‘Neologisme’
#toekomstinterview
‘Ik geloof er toch echt in, dat je iets moet kiezen waar je blij van wordt.’
‘Geniet van wat het vak je brengt. De neerlandistiek kan je naar zoveel plaatsen brengen, zowel letterlijk als figuurlijk.’
‘Mensen sturen berichten over kinderporno alsof ze flippo’s verzamelen’
‘Vertalen is de meest intensieve manier om met taal bezig te zijn’
‘Bedroevend weinig tijd voor het plezier in lezen’
#wijzijnneerlandici
Kwaliteit boven kwantiteit?
Literatuur, natuur, insecticiden en het internet
Jong Neerlandistiek in gesprek: studenten over de grens
#wijzijnneerlandici: Jacques Klöters
“Aan het begin van de studie sprak ik nog geen Nederlands. Na drie jaar schreef ik een scriptie in het Nederlands.”
#voordeklas
24 paar ogen, een glimlach en een gereedschapskist
De vlucht naar Engelse literatuur, waardevol of schadelijk?
Later word ik dokter! Of juf! Of allebei!
Literatuur voor alle leeftijden
De ezelsbruggetjes in ons grammaticaonderwijs; kunnen we zonder?

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d