Door Els Stronks De afgelopen weken pleitte Stine Jensen er in de NRC voor niet meer in te zetten op leesplezier om de toenemende ontlezing onder Nederlandse jongeren te verhelpen, maar op leesstraf. Jongeren verplicht boeken laten lezen waarin ze iets over zichzelf en de wereld leren. Gawie Keyser waarschuwde daarop in dezelfde krant dat verplichte kost jongeren helemaal … [Lees meer...] overLeeskracht
Artikel
Groot Dicté der Nederlandsche Taal
Door Roland de Bonth Omdat het op 9 november 2020 precies tweehonderd jaar geleden is dat woordenboekmaker Matthias de Vries werd geboren, heeft het Instituut voor de Nederlandsche Taal 2020 uitgeroepen tot Matthias de Vriesjaar. Op 16 september 2020 vindt als een van de activiteiten rond De Vries in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren in Gent - en via … [Lees meer...] overGroot Dicté der Nederlandsche Taal
In memoriam Mieke B. Smits- Veldt (11 juli 1936-21 augustus 2020)
Door Riet Schenkeveld- van der Dussen In 1986 kwam Mieke Smits de Neerlandistiek binnenstormen met een omvangrijk proefschrift (504 blz.) Samuel Coster, Ethicus-Didacticus. Zoals ze in haar woord vooraf vertelt, vond de conceptie ervan plaats in 1979 en het boek is dus binnen zeven jaar ontstaan. Het bood een grondige studie van persoon en werk van de arts, … [Lees meer...] overIn memoriam Mieke B. Smits- Veldt (11 juli 1936-21 augustus 2020)
Dieryk en Dorothé: Samuel van Hoogstraten schildert de verlossing van Dordrecht in verzen
Door Patrick van ’t Hof Wie de wereld wil kunnen schilderen, moet alles van de wereld afweten. Dat schrijft de Dordtse schilder-schrijver Samuel van Hoogstraten (1627-1678) zo ongeveer in zijn traktaat Inleyding tot de hooge schoole der schilderkonst: anders de zichtbaere werelt (1678). In zijn ogen kliederen de meeste schilders maar wat aan, zonder eens te … [Lees meer...] overDieryk en Dorothé: Samuel van Hoogstraten schildert de verlossing van Dordrecht in verzen
Bij Aanzegging van Anna Enquist
Door Peter J.I. Flaton Ook in de wijk waar ik woon, raakt de traditie in onbruik maar zo nu en dan zie je hen nog langs de deuren gaan: buurtgenoten die de dood van een van hen en ons komen aankondigen en daarbij in de regel om een kleine bijdrage voor een bloemstukje vragen. ‘Aanzeggers’ heten ze en de titel van Anna Enquists gedicht in Neerlandistiek spoort daarmee, zij … [Lees meer...] overBij Aanzegging van Anna Enquist
Dag Tanneke
Tanneke Schoonheim, die deze week plotseling overleed, was de aardigste taalkundige van Nederland – iemand die niet alleen geïnteresseerd was in de taal, maar ook in de verpakking van vlees en bloed. Iemand voor wie een collega in de eerste plaats ook een mens was. Het klinkt vanzelfsprekend – helaas zijn er weinig mensen van wie dat ook echt gezegd kan worden. … [Lees meer...] overDag Tanneke
Gedicht: Gabriël Smit • Omschrijving van de liefste
IV Het was. Achter de verdere ramenrijst morgenlicht, over je oogledenbeginnen de vingers van de dag vredete strelen. Je knijpt je wimpers samen, weert af; geen eerste licht is zuiverals de gloed die je schoot behoedenwil: wonder dat brandend uitbloedenzal naar oerdiepten waarvan ik huiver. Licht van bergtoppen, sneeuwlicht, ijleverrukking van boven ademgrens … [Lees meer...] overGedicht: Gabriël Smit • Omschrijving van de liefste
Enkele gedachten bij de Nederlandse winst van de International Booker Prize
Door Anne Sluijs Gisteravond wonnen Nederlands auteur Marieke Lucas Rijneveld en vertaler Michele Hutchison de International Booker Prize voor The Discomfort of Evening (De avond is ongemak). Het zal weinigen ontgaan zijn: de tweets en mediaberichten (mét pushmelding) vlogen je om de oren. En terecht, want het is een belangrijke gebeurtenis voor vertaalde Nederlandse … [Lees meer...] overEnkele gedachten bij de Nederlandse winst van de International Booker Prize
In Memoriam Tannetje Hendrika Schoonheim (1965 – 2020)
Door Frieda Steurs Op 25 augustus is tot ons grote ontzetting en verdriet onze dierbare collega Tanneke Schoonheim totaal onverwacht overleden. Tanneke heeft haar hele werkzame leven besteed aan de Nederlandse Taal, bij het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, later het huidige Instituut voor de Nederlandse Taal. Dit in memoriam probeert weer te geven van welke … [Lees meer...] overIn Memoriam Tannetje Hendrika Schoonheim (1965 – 2020)
Instinkertje, nadenkertje of rood sein
Door Marc Kregting 1. Een paar maanden geleden bleek er in digitale literaire kringen ophef te zijn over het feit dat de Librisprijs was toegekend aan een witte man van middelbare leeftijd, terwijl Manon Uphoffs roman Vallen is als vliegen was genomineerd. Ik heb me daar als witte man van middelbare leeftijd toen over trachten te verbazen – willekeur dunkt me het … [Lees meer...] overInstinkertje, nadenkertje of rood sein
Gedicht: Anna Enquist • Aanzegging
Uit Berichten van het front, de nieuwe bundel van Anna Enquist (plus interview). Aanzegging Verbeelding, oefening. Ook op het eindtraject.Een gladgeschoren Pythia kijkt op zijn schermen geeft je nog een maand of twee. je kan hemnauwelijks verstaan want in je oren bruist een zee.Je grijpt naar je agenda, schrijft het bijna op.Je durft niet op te staan. Zul je hem wurgen … [Lees meer...] overGedicht: Anna Enquist • Aanzegging
astrologie / astronomie
Verwarwoordenboek Vervolg (181) astrologie / astronomie De woorden verschillen in betekenis. … [Lees meer...] overastrologie / astronomie
Nieuw nummer ‘de lage landen’
Net verschenen: het nieuwe nummer van de lage landen. Het nummer zoomt in op het kolonialisme in Congo en brengt onder meer stukken over hoe hiphopper Zwangere Guy Brussel in zijn teksten weet te vangen, de sociale beweging van de gele hesjes en waarom de overheid moet blijven investeren in de publieke omroep. Bekijk het nummer hier. Nog geen abonnee? Surf naar onze … [Lees meer...] overNieuw nummer ‘de lage landen’
Gedicht: Nossis • gedichten
In Ik verlang en sta in brand is poëzie van acht vrouwen uit de Oudheid door Mieke de Vos verzameld, vertaald en toegelicht, van Sapfo tot Sulpicia. En Nossis. Niets is zoeter dan Eros. Alle andere zegeningenzijn minder, zelfs honing spuug ik uit.Dit zegt Nossis: wie niet bemind werd door Afroditeweet niets van haar bloemen, haar rozen. * Vereerde Hera, vaak kom je … [Lees meer...] overGedicht: Nossis • gedichten
Rijpheid van Albert Verwey: wie is Eusebia?
Door Peter J.I. Flaton Net als ‘De brug’ is ‘Rijpheid’ opgenomen in de laatste afdeling van de bundel De weg naar het licht (uit 1922): “De legenden van de eene weg” die uit twaalf gedichten bestaat die op hun beurt elk twaalf verzen tellen. Dat kan geen toeval zijn: het getal 12 is dat van de perfectie (zoals blijkt uit het boek Jona 4,11 maar we mogen hier ook denken aan … [Lees meer...] overRijpheid van Albert Verwey: wie is Eusebia?
Humans of the Humanities
The humanities consist of various academic fields. But what is the common ground of all these different academics and students? And why does their work matter in today’s world? Learn more about this project. (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overHumans of the Humanities
Niet praten, maar fietsen
Ineens is het rode vilten vierkantje een symbool. Een paar jaar geleden had men je op de universiteit vreemd aangekeken als je zo'n ding op je blouse had gespeld, maar inmiddels weet iedereen wat het betekent: je maakt je zorgen om de universiteit, om de enorme druk die er op het werk staat, je wil dat er wat gebeurt. Je hebt je aangesloten bij WO in Actie. Dankzij WO in … [Lees meer...] overNiet praten, maar fietsen
Gedicht: Albert verwey • De Heerscher
De Heerscher Het leven is een schoone en bloedige strijdWaar alle om de oppermacht elkaar bevechten,Maar grootste zegen is een vast bestuur. Ik zie de woeling die zich wild verwijdt,Maar in een Hand die wijs en sterk zal rechtenHangt roerloos brandend de onafwendbare Uur. De Heerscher komt: zijn Vrede is niet de dood,Maar de ongerechtigheid van 't tweevoud … [Lees meer...] overGedicht: Albert verwey • De Heerscher
De schoonheid van de vorm: Gedachten aan Liesbeth Koenen (1958-2020)
Door Hans Bennis Op 4 maart 2020 presenteerde Liesbeth Koenen in Atheneum Boekhandel haar laatste boek. Het beste van Hugo Brandt Corstius volgens Hugo Brandt Corstius. Maar wel met inleiding en uitleg van Liesbeth Koenen. Het is veelzeggend dat Liesbeth haar imposante en veelzijdige oeuvre heeft beëindigd met een boek over HBC. Ze had in het begin van de jaren tachtig bij … [Lees meer...] overDe schoonheid van de vorm: Gedachten aan Liesbeth Koenen (1958-2020)
Het trechtereffect. Over Wederzijds van Kees ’t Hart
In deze video bespreekt Jörgen het trechtereffect in Wederzijds van Kees 't Hart als variant op het sneeuwbaleffect en de klassieke intrige. (Bekijk deze video op YouTube.) De volgende werken worden genoemd: Kees 't Hart - Wederzijds Thomas Rosenboom - Aanvallend spel Willem Elsschot - Kaas (https://dbnl.org/tekst/elss001kaas01_01/) (vlogboek)Erik Jan Harmens - De man … [Lees meer...] overHet trechtereffect. Over Wederzijds van Kees ’t Hart
Gedicht: Albert Verwey • Rijpheid
Rijpheid ‘Eusebia, laat los!’ Die kreet van VondelToen hij vooraanging in het vast besluitVoortaan alleen te leven als gewijde En lust en leed, te lang gedragen bondel,Afwierp, opdat zijn geest, door niets gestuit,De klaarheid won waar hij zich heel bevrijdde, Die kreet klinkt weer wáár eedlen, rijp en ouder,De wereld weten, en hun liefst geloofVervolgen willen op … [Lees meer...] overGedicht: Albert Verwey • Rijpheid
Nathan! De Messias is gekomen! (1866)
Jeugdverhalen over joden (104) Door Ewoud Sanders Auteur: Evert Jacob Veenendaal Jz. (1833-1906)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Nathan! De Messias is gekomen! is geschreven door Evert Jacob Veenendaal Jz. (1833-1906). Veenendaal was hoofdonderwijzer en schrijver. Hoogstwaarschijnlijk behoorde hij tot de kringen van het Reveil. Vanaf 1860 was … [Lees meer...] overNathan! De Messias is gekomen! (1866)
Bredero op de Wallen
Door Lia van Gemert Het was stil in Amsterdam afgelopen voorjaar. Niet het gebruikelijke gejakker en getoeter, niet het drukke straatgewoel – zelfs niet in de rosse buurt. De sfeer inspireerde Theatergroep De Kale om de dichter Bredero, die zijn hele leven hartje Amsterdam woonde, op te zoeken. De acteurs speelden ‘op de Wallen’ vijf korte scènes uit zijn Spaanschen … [Lees meer...] overBredero op de Wallen
Gedicht: Albert Verwey • De brug
De Brug Zij grondden in de woeste stroom hun brug.Maar dat er vrede en sterkte in 't steen zou wonen:‘Wiens liefste 't eerst hier komt, metsel haar in!’ De zon brandde 't gebergt op flank en rugToen zingend kwam wie haar gemaal zou loonenMet voorraadvolle korf en kroes van tin. Zij hieven haar - zijn armen hingen slap -,Zij stelden haar in 't ruim, met voordacht … [Lees meer...] overGedicht: Albert Verwey • De brug
Top 40 van de Gouden Eeuw – 34b
Door Margot Kalse en Olga van Marion Het viel eens hemels douwe(Antwerps Liedboek) Een oudt liedeken … [Lees meer...] overTop 40 van de Gouden Eeuw – 34b