“Ik ben dus de man van de toekomst!” Onder leiding van hoofdredacteur Marc van Oostendorp is Neerlandistiek(.nl) in 12,5 jaar tijd uitgegroeid tot een van de grootste tijdschriften van de neerlandistiek. Een geweldige prestatie. We mogen hopen dat Marc nog vele jaren hoofdredacteur blijft. Een paar jaar geleden ging even het gerucht dat Marc van plan was om te … [Lees meer...] overCitaten van Marc deel 1
Artikel
Citaten voor Marc
Marc, de enige echte uomo universale Het onderstaande geestige citaat van Menno ter Braak uit Politicus zonder partij, 1934, p. 252, doet mij onweerstaanbaar denken aan Marc: Ik heb eens iemand in een gesprek koelbloedig hooren snakken naar den uomo universale der Renaissance; het was toch zoo bijzonder jammer, verkondigde deze man, dat men in den tegenwoordigen … [Lees meer...] overCitaten voor Marc
Bij het koperen jubileum van Marc van Oostendorp als hoofdredacteur
We hadden het zelf eerlijk gezegd niet zo in de gaten op de redactie van Neerlandistiek, maar Marc zelf merkte ooit tussen neus en lippen op dat hij op 14 juni 2024 precies twaalfeneenhalfjaar hoofdredacteur was. Dat is nog niet zo lang als de vorige hoofdredacteur, die het bijna twintig jaar uithield, maar toch een enorme prestatie, als je nagaat dat bijna alles bij … [Lees meer...] overBij het koperen jubileum van Marc van Oostendorp als hoofdredacteur
Chatbots als wandelende mieren
Wat betekenen de woorden die chatbots gebruiken? Betekenen ze wel iets? Dat roept de filosofische vraag op wat betekenen precies, eh, betekent. Wat betekent, pakweg, de zin 'de kat ligt te slapen' om te beginnen als een mens hem gebruikt? Meestal gaan we ervan uit dat de betekenis ligt in de relatie tussen die zin en de werkelijkheid om ons heen. In die zin bevindt zich … [Lees meer...] overChatbots als wandelende mieren
Aanwezig
Wat ik al een keer aankondigde dat zou gebeuren, gebeurt nu: de volgende ochtend denk ik er anders over. ‘Een volstrekt ondubbelzinnige uitspraak’ schreef ik over deze regels: zo met de nauwkeurigheid van het toeval en beweerde opgewekt dat Van Dixhoorn in het doel van de opticien een toevalsprocedé toepast. Maar dat is natuurlijk niet zo en ik heb het ook geen … [Lees meer...] overAanwezig
Aantekeningen bij een dagsluiting
Het was al donker, toen in de vroege avond van de veertiende december 2023 in onze Hofstad, op de eerste verdieping van het pand Bezuidenhoutseweg 67, de nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, Martin Bosma, het woord nam. Zijn ‘bescheiden overwinning’ droeg hij op aan ‘heel veel PVV’ers die de afgelopen twintig jaar een prijs hebben moeten betalen voor het … [Lees meer...] overAantekeningen bij een dagsluiting
Het nieuwe vocaal
Dat was schrikken, gisteren, toen bleek dat een van mijn favoriete collega's in ScienceGuide genoemd werd als toekomstig minister van OCW: Het bleek allemaal een gerucht zonder veel grond – de Nijmeegse hoogleraar in kwestie, die overigens alleen een Deens paspoort heeft, wist van niets. Maar we werden wel getroffen door het woord vocaal dat in deze betekenis ('zijn mening … [Lees meer...] overHet nieuwe vocaal
Is Marc van Oostendorp geslaagd voor het vwo-examen Nederlands?
Vandaag worden de resultaten van de eindexamens bekend. In dat kader vandaag een special van Neerlandistiek over het corrigeren van de eindexamens, waarin auteurs vanuit verschillende kanten belichten hoe het toegaat tijdens de correctie. Al jaren maakt Marc van Oostendorp het vwo-examen Nederlands. Hij zet zijn antwoorden vlak na het examen online. De dag na het examen (het … [Lees meer...] overIs Marc van Oostendorp geslaagd voor het vwo-examen Nederlands?
Je ego opzij: een aanvulling op het correctievoorschrift
Vandaag worden de resultaten van de eindexamens bekend. In dat kader vandaag een special van Neerlandistiek over het corrigeren van de eindexamens, waarin auteurs vanuit verschillende kanten belichten hoe het toegaat tijdens de correctie. Wanneer ik op de eerste dag van de eindexamens mijn school in loop, zijn de gangen rondom de gymzalen afgezet en op de deuren zijn … [Lees meer...] overJe ego opzij: een aanvulling op het correctievoorschrift
ChatGPT kijkt het eindexamen na
Vandaag worden de resultaten van de eindexamens bekend. In dat kader vandaag een special van Neerlandistiek over het corrigeren van de eindexamens, waarin auteurs vanuit verschillende kanten belichten hoe het toegaat tijdens de correctie. Ik weet niet of er docenten zijn die het als een rijk en waardevol onderdeel van hun vak beschouwen om centrale eindexamens na te kijken. … [Lees meer...] overChatGPT kijkt het eindexamen na
Nacht, trottoir – als Beatleliedje
I am the Walrus – een soort Alice on speed – is met de magistrale openingsregel I am he as you are he as you are me and we are all together al helemaal in de blokkiaanse traditie geschreven. Ja, ‘zij zijn ook ik en ik ben ook zij’, zoals Lieke het in De bende van Lieke zegt. Onderstaande evocatie is opgebouwd met elementen uit Bloks biografie, maar ook uit bepaalde beelden … [Lees meer...] overNacht, trottoir – als Beatleliedje
Touwen
Katern 69 is het middelste van de vijf katernen in Van Dixhoorns het doel van de opticien en daarin lijkt alles, of althans veel, in het teken te staan van spiegeling of weerspiegeling. Het katerntje telt 12 bladzijden met daarop in totaal 21 woorden, de cijfers van het getal 69 spiegelen zichzelf en dat doen ook de getallen van de katernen er direct omheen, 38 en 83. Hoe … [Lees meer...] overTouwen
De tv-schrijver als een nobody
Ik kijk helaas te weinig films en series om er iets verstandigs over te zeggen: het zover ik kan nagaan in de narratologische theorie nog te weinig verklaarde feit dat schrijvers voor de tv vaak nagenoeg onzichtbaar zijn. Er zijn wel uitzonderingen, zoals Charles Kaufmann (de schrijver van onder andere Being John Malkovich en Eternal Sunshine of the Spotless Mind) of Charlie … [Lees meer...] overDe tv-schrijver als een nobody
Het n-woord als naam voor honden en katten
Let op: in dit artikel wordt het n-woord een aantal keer voluit geschreven. Nicoline van der Sijs concludeert in haar artikel Mode in honden- en kattennamen dat Moortje in de twintigste eeuw in Nederland een van de populairste namen voor honden en katten was. Vermeldingen in de krantendatabank Delpher geven de indruk dat deze naam werd gegeven aan huisdieren met een zwarte … [Lees meer...] overHet n-woord als naam voor honden en katten
Universitair bestuur: de vrijheid wordt van hogerhand bepaald
Het kan niet gemakkelijk zijn om een Nederlandse universiteit te besturen in deze dagen. Dat blijkt wat mij betreft uit de brief in Trouw van vrijdag die ondertekend is door de gezamenlijke rectoren. De campussen zijn in de hele westerse wereld voor het eerst sinds decennia bezet door studenten – zij eisen dat de universiteit de banden met Israëlische tegenhangers doorbreekt … [Lees meer...] overUniversitair bestuur: de vrijheid wordt van hogerhand bepaald
Bovenaan
Het eerste katern in het doel van de opticien, met nummer 33, werd afgesloten met ‘besloten ligt’, zonder aanhalingstekens. Dat wekt de illusie van een afronding, maar in het volgende katern vallen we meteen in iets dat blijkbaar is doorgegaan. Dat iets moet een handeling zijn. We lezen dit: wen uithangen natmaakt Na ‘uithangen’ staat een vinkje en dat kan ik in … [Lees meer...] overBovenaan
In eigentijdse, associatieve stijl
Slimme machines hebben mijn poëzie in de peiling gekregen! Mijn recentste bundel kreeg een AI-signalement voor het Biblion-project Bookarang. Dit geeft bibliotheekmedewerkers advies of een nieuwe titel de aanschaf waard is. Toen deze innovatie, alweer twee jaar geleden, aangekondigd werd, ontstond er tumult. Het project oogde als een besparing op mensen van vlees … [Lees meer...] overIn eigentijdse, associatieve stijl
Dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag
Vorige maand heb ik vier video’s gemaakt over de herkomst van de Engelse weekdagnamen Tuesday, Wednesday, Thursday en Friday. In die video’s zie en hoor je hoe de uitspraak de uitspraak in de afgelopen 2300 jaar stap voor stap is veranderd volgens de taalwetenschappelijke reconstructie. Hieronder kun je alle vier de video’s bekijken. Ze worden vergezeld … [Lees meer...] overDinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag
Het eerste kwart: Karin Amatmoekrim, Het gym
Sandra, de hoofdpersoon van Karin Amatmoekrims roman Het gym, leest graag de boeken die haar leraar Nederlands haar aanraadt. Ze komt daarmee tot een duidelijk idee over de Nederlandse literatuur van haar tijd – die aan het begin van de jaren negentig moet hebben gelegen: Het ging over jongemannen die opgroeiden. En dat het dan allemaal tegenviel, met het leven en de … [Lees meer...] overHet eerste kwart: Karin Amatmoekrim, Het gym
Het is stil aan de overkant
Beginnen dus met het doel van de opticien. De vijf katernen die ik uit de cassette haal, blijken te zijn genummerd: 33, 38, 69, 83, 88 en 89. Dat zijn zes getallen. De eerste vier staan op de voorkant van het katerntje; de laatste twee op respectievelijk de eerste echte pagina na de voorkant van katern vijf en op de pagina meteen voorbij het midden, na het nietje. Wat zijn het … [Lees meer...] overHet is stil aan de overkant
“Europese Parlementsverkiezingen”: wat doet die buigings-e daar?
Peter-Arno Coppen heeft het in zijn column in de Trouw de afgelopen tijd meermaals gehad over de buigings-e in Europese Parlementsverkiezingen (zie hier en hier). Volgens hem analyseren sprekers die die -e gebruiken die klankreeks alsof ze betrekking heeft op "parlementsverkiezingen" die "Europees" zijn, niet als "verkiezingen voor het Europees Parlement". Dat lijkt me best … [Lees meer...] over“Europese Parlementsverkiezingen”: wat doet die buigings-e daar?
Deze stok is krom
Wat betekenen de zinnen 'de stok is recht' en 'de stok is krom'? Als je de betekenis van recht en krom logisch bekijkt, en daarbij rekening houdt met hoe onze wereld in elkaar zit, zou je moeten zeggen: 'de stok is recht' is nooit waar, want in iedere werkelijke stok zit wel ergens een buiging. En om dezelfde reden is 'iedere stok is krom' altijd waar en daarmee weinig … [Lees meer...] overDeze stok is krom
Het huwelijk, maar niet van Elsschot
Onlangs las ik een boek over de nogal hoogdravende maar zeker voor een van de betrokkenen zeer slecht eindigende, buitenechtelijke relatie van Charlotte von Stein en Johann Wolfgang (von) Goethe. Het heet Charlotte von Stein. Een episode en is geschreven door Top Naeff. Zij spreekt nergens een kwaad woord over die relatie. Ik las de derde druk die verscheen in 1949. Het is een … [Lees meer...] overHet huwelijk, maar niet van Elsschot
“Welkom in Europa!”: wat is de woordsoort van “welkom”?
Wat is de woordsoort van welkom in de zin "Welkom in Europa!" uit het songfestivalliedje Europapa? Die vraag stelde kortgeleden een stagelopende student in de Facebookgroep Leraar Nederlands. Dat leverde een aantal wrevelige reacties op van zittende leraren, die vonden dat de stagiair wel even had mogen googelen. Ze plaatsten screenshots van online-naslagwerken, maar zonder … [Lees meer...] over“Welkom in Europa!”: wat is de woordsoort van “welkom”?
In actie!
Voor degene die vindt dat ik hier de laatste tijd zoveel over politiek schrijf: maak je borst maar nat. Er is nu even weinig dat belangijker is in het wetenschappelijk bedrijf. De coalitiepartners hebben in hun regeerakkoord opgeschreven dat ze ongeveer een miljard euro willen bezuinigen op het hoger onderwijs. Een miljard! Eerder deze week kwam WO in Actie bij elkaar, onder … [Lees meer...] overIn actie!
