Psycholinguïst Susanne Brouwer over wat taal doet met ons geweten Wat gebeurt er met je wanneer je hoort: “Als je deze man van de brug duwt, red je vijf anderen”? De meeste mensen voelen weerstand. Maar wat als je het dilemma in het Engels hoort? Dan verschuift de balans. “Mensen kiezen in hun tweede taal vaker voor de rationele optie: vijf redden ten koste van één,” vertelt … [Lees meer...] over“Taal kan iets doen met je moraal”
taalkunde
Hoe goed ken jij je Jiddisch, goochemerd?
In 1969 namen onderzoekers van het Meertens Instituut een gesprek op tussen twee Amsterdamse, Joodse dames, die geboren waren in 1890 respectievelijk 1900 en herinneringen ophaalden aan hun jeugd. De opname werd gemaakt door de bekende taalkundige Jo Daan (vereeuwigd in Het bureau van J. Voskuil). De gespreksleider was A. Poolman, die tijdens het gesprek vertelt dat hij een … [Lees meer...] overHoe goed ken jij je Jiddisch, goochemerd?
Wie schrijft, schrijft gelijk: mannelijke en vrouwelijke auteurs
Laat een computer raden of een bestseller door een man of een vrouw is geschreven en hij heeft het opvallend vaak bij het juiste eind. Dat blijkt uit onderzoek van Koolen (2018). Dit roept meteen de vraag op: schrijven mannen en vrouwen daadwerkelijk op een andere manier? Een belangrijk aspect om in dat kader te onderzoeken is het gebruik van verschillende woorden, ook wel … [Lees meer...] overWie schrijft, schrijft gelijk: mannelijke en vrouwelijke auteurs
Inclusive Dutch: Between Norm and Variation
In this episode, Morana and Linda sit down with linguist to discuss language norms from two angles: online grammar policing and emerging non-binary pronouns in Dutch. They explore how prescriptivism plays out on the internet, how Dutch speakers navigate pronoun choices like die and hen, and why survey design matters for inclusion. From punctuation debates to … [Lees meer...] overInclusive Dutch: Between Norm and Variation
Een Proto-Germaanse kinderboerderij
Tweeduizend jaar geleden waren er natuurlijk nog geen kinderboerderijen, maar de woorden voor de dieren die je in die minidierentuinen vindt, bestonden toen al. Ze zagen er alleen nog heel anders uit. In dit artikel vind je vier infographics, die de Proto-Germaanse reconstructies tonen van zestien woorden voor dieren. En dat niet alleen: je ziet op deze afbeeldingen ook de … [Lees meer...] overEen Proto-Germaanse kinderboerderij
Kasietaal
Een van de interessante aspecten van het Afrikaans in Namibië is dat het onder veel sprekers zo'n laag aanzien heeft. De taal werd oorspronkelijk naar het land gebracht door niet-witte mensen uit Zuid-Afrika, die langzaam naar het noorden gedreven werden. Daar kwam een lange, ingewikkelde en natuurlijk in veel opzichten pijnlijke geschiedenis achter – er kwamen ook witte … [Lees meer...] overKasietaal
Call for Papers: Sociolinguistics Circle 2026
We invite abstracts for oral and poster presentations at the 12th edition of the Sociolinguistics Circle, to be held in Brussels on April 24th, 2026. Contributions should deal with topics in sociolinguistics, linguistic anthropology, dialectology, variationist linguistics, social dimensions of multilingualism and lan-guage contact, language policy and planning, or related … [Lees meer...] overCall for Papers: Sociolinguistics Circle 2026
Kitaab-Hollands
Wat het recent verschenen boek Afrikaans Linguistics heel duidelijk maakt: hoe rijk het Afrikaans is, hoeveel variatie het kent, hoeveel verschillende taalvormen er onder vallen. Er is zelfs een vorm van Afrikaans waarvan sommige geleerden beweren dat het een aparte taal is: het Kaaps, dat (natuurlijk) gesproken wordt in en rondom Kaapstad en dat soms ook wel Afrikaaps wordt … [Lees meer...] overKitaab-Hollands
Een koffietje doen
Toen ik laatst van het universiteitsgebouw naar het station wandelde, liepen er twee meiden voor mij. Ze waren nogal druk in gesprek en uit automatisme luisterde ik mee. De inhoud van het gesprek deed me niet zo veel, maar er viel mij wel iets op: het constante gebruik van dezelfde soort constructie. Zo ging de ene vanavond een drankje doen en de dag daarop dan een … [Lees meer...] overEen koffietje doen
Armenianisme onder VOC- en WIC-zendelingen
Onlangs kreeg ik te horen dat ik een Arminius Fellowship krijg, gefinancierd door de Vera Gottschalk-Frank Stichting. Ik kan er onderzoek mee doen naar de Nederlandse missionaire taalkunde wereldwijd in de zeventiende en achttiende eeuw. De centrale vraag die ik in dit project zal proberen te beantwoorden, is hoe Nederlandse zendelingen in de periode ca. 1600-1800 probeerden de … [Lees meer...] overArmenianisme onder VOC- en WIC-zendelingen
Op syn Feensters 2
It twadde diel fan Op syn Feensters, skreaun troch Reitze Jonkman (fan Nijskoat) nei oanlieding fan Willem Winters, Ut Feensters; hoe staat het ervoor. Leeuwarden 2006. Yn de earste ôflevering oer it Feensters haw ik al wiisd op in alderaardichst boekwurkje oer it Hearrenfeanster dialekt: Ut Feensters. De skriuwer Willem Winters hat as net-taalkundige op in sjoernalistike … [Lees meer...] overOp syn Feensters 2
26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen
Op vrijdag 26 september a.s. neemt prof. dr. Peter-Arno Coppen afscheid van de Radboud Universiteit. Ter gelegenheid hiervan wordt een symposium met als titel 'Tussen redeneren en begrijpen' georganiseerd vanaf 12.15 uur in het Berchmanianum (inloop met koffie en lunch), gevolgd door zijn academische afscheidsrede getiteld 'Tussen drie haakjes' om 16.00 uur in de Aula … [Lees meer...] over26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen
Taalverandering in Duckstad: van 1952 tot 2025
Als kind las ik in de auto de oude jaargangen van de Donald Duck hardop voor. Ik kwam daarbij allerlei moeilijke woorden tegen, zoals ‘mentaliteit’, die mijn vader mij dan uitlegde. Zo groeide mijn woordenschat behoorlijk dankzij een stripblad! In de recente nummers van de Donald Duck vallen ingewikkelde woorden me niet meer op. Ligt dat aan mijn volwassen woordenschat of is … [Lees meer...] overTaalverandering in Duckstad: van 1952 tot 2025
’n Uitsonderlike mooi vrou in het Afrikaans
Afrikaanse taalkunde zou verplicht moeten zijn voor iedereen die geïnteresseerd is in het Nederlands. De dingen zijn net een beetje anders. In hoofdstuk 3 van Afrikaans Linguistics schrijft Jan Conradie van de Universiteit van Johannesburg bijvoorbeeld over allerlei veranderingen die de taal heeft ondergaan, en die ze nu nog steeds ondergaat. Een van de veranderingen betreft … [Lees meer...] over’n Uitsonderlike mooi vrou in het Afrikaans
12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels
Afscheidssymposium Ton van der Wouden Op 12 september 2025 neemt Ton van der Wouden afscheid van het Meertens Instituut en deze dag zal uiteraard in het teken staan van partikels. De ‘Dag van de Nederlandse partikels’ vindt plaats in Humanities Labs (Bushuis F0.01), Kloveniersburgwal 48, Amsterdam. U bent van harte welkom, de toegang is gratis. Graag aanmelden bij … [Lees meer...] over12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels
Kinderen zijn geen tabula rasa
De Engelsman Christopher Taylor (1962) werd bekend als linguïstische savant, die tientallen talen beheerst ondanks zijn ernstige verstandelijke beperking, die ontstond na een hersenbeschadiging in zijn jeugd. Dit zou kunnen wijzen op taal als een modulair systeem: dit systeem kan intact blijven, terwijl andere cognitieve functies sterk zijn aangetast. Christopher moet in een … [Lees meer...] overKinderen zijn geen tabula rasa
De snelkookpan van het Afrikaans
In een ideale opleiding Nederlands zouden de studenten een jaar verplicht besteden aan het Afrikaans. Helaas! Zo'n ideale opleiding kan niet bestaan, want er zouden ook twee jaar worden besteed aan moderne Nederlandse taalkunde, twee jaar aan de geschiedenis van het Nederlands, drie jaar aan taalbeheersing en in totaal 5 jaar aan de Nederlandse literatuur. En. En. En. En zo ben … [Lees meer...] overDe snelkookpan van het Afrikaans
Verschenen: Dutch and Contact Linguistics: The Dutch language outside the Low Countries
In open acces (toegang via universiteitsbibiotheken) is verschenen: Dutch and Contact Linguistics: The Dutch language outside the Low Countries, edited by Christopher Joby and Nicoline van der Sijs, John Benjamins, 2025. vi, 584 pp. [IMPACT: Studies in Language, Culture and Society, 55] Abstract Whilst the Dutch language cannot be considered a world language in the … [Lees meer...] overVerschenen: Dutch and Contact Linguistics: The Dutch language outside the Low Countries
Verschenen: Hedendaags Nederlands, een taal om van te houden
Wat is er mooier dan de taal waarin je denkt, droomt, liefhebt en ruziet? Voor Piet van Sterkenburg, oud-directeur van het Instituut voor de Nederlandse Taal, blijft het hedendaags Nederlands een bron van verwondering, plezier en zorg. Met een hernieuwde uitgave van zijn veelgelezen boek, brengt hij nu opnieuw een ode aan het Nederlands. Sinds Van Sterkenburgs Een … [Lees meer...] overVerschenen: Hedendaags Nederlands, een taal om van te houden
‘Pipi, paradoxen en leermomenten’
Taalkundige Melissa Schuring (VUB, KU Leuven) liet niets aan het toeval over. Als zelfverklaarde licht-neurotische controlefreak maakte ze ellenlange lijstjes om haar experimenten tot in de puntjes voor te bereiden. Maar kan je wel ooit hélémaal voorbereid zijn voor een onderzoek met als proefpersonen … kinderen? Spoiler: dat lukt dus niet. Wat volgt is een faalverhaal over … [Lees meer...] over‘Pipi, paradoxen en leermomenten’
Hoe kinderen taal leren
De vraag hoe mensenkinderen taal leren, heeft misschien wel nieuwe impulsen gekregen door de komst van grotetaalmodellen. Tot een paar jaar geleden kon je nog tegen iedereen zeggen dat mensen de enigen waren die in staat waren tot zoiets. Nu kijken mensen je verbaasd aan en zeggen 'maar ChatGPT dan?' Want inderdaad kunnen chatbots nu bepaalde dingen die we vroeger als uitingen … [Lees meer...] overHoe kinderen taal leren
Er staat een centaurette in de gang
Achter het achtervoegsel 55 Kent u Melinda, Sunflower en Otika? Tot voor kort had ik nog nooit van hen gehoord. Het blijken drie vooraanstaande centaurettes te zijn, zo lees ik op de Engelstalige Disney Wiki (en ook daarvan had ik tot voor kort nog nooit eerder gehoord). Degene die het lemma over de centaurettes heeft geschreven, blijkt een bijzonder groot fan te … [Lees meer...] overEr staat een centaurette in de gang
Van Tamazight tot straattaal – met Khalid Mourigh
Taalkundige Khalid Mourigh groeide op met het Nederlands — de 'leuke taal' — maar toen hij ouder werd kreeg hij steeds meer belangstelling voor het Tamazight (ook wel bekend als Berbers), de taal van zijn vader en opa. Hij onderzocht het Ghomara-Tamazight in de bergen van de Rif, en kreeg ook steeds meer interesse voor de Berber-cultuur. Terug in Nederland richtte hij zich op … [Lees meer...] overVan Tamazight tot straattaal – met Khalid Mourigh
Taalbeoordeling in een Ruppertiaans daglicht
Over overleven en gezonde verbinding Het bestaan van verschillende talen brengt mee dat we in aanraking komen met (beleids)keuzes omtrent taalappreciatie. Hierna pen ik twee voorbeelden neer waarvan de tegenstrijdigheid me laatst sterk opviel. Twee maten en twee gewichten Het eerste voorbeeld is de manier waarop rechtsinstanties beoordelen of een partij voldoende … [Lees meer...] overTaalbeoordeling in een Ruppertiaans daglicht
Taal wordt niet simpeler
Het is een hardnekkig misverstand dat talen door de eeuwen heen simpeler worden. Als dat zo was, waren we allang op een nulpunt uitgekomen. Ja, talen veranderen continu, maar dat gaat twee kanten op: er gaat wat af en er komt wat bij. Zo blijft de taal altijd functioneel. In dit artikel kijken we naar een paar manieren waarop de Germaanse talen complexer en minder complex zijn … [Lees meer...] overTaal wordt niet simpeler
