• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek

woordbetekenis

Zelfs

18 september 2022 door Ad Foolen 7 Reacties

In zijn stuk Hoe eerlijk is het Engels schrijft Marc van Oostendorp o.a.: “[H]et is onduidelijk hoe je ervoor zou moeten zorgen dat de kinderen in Kaboel net zo goed Engels leren als die in Londen of zelfs in Amsterdam.” Ik bleef even haken bij dat zelfs. Dat focuspartikel suggereert een onwaarschijnlijker waarde op een schaal, vgl.: Je haalt beslist een acht, misschien … [Lees meer...] overZelfs

bouwval / ruïne

14 september 2022 door Jan Renkema Reageer

Verwarwoordenboek vervolg (284) In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de … [Lees meer...] overbouwval / ruïne

degelijk / gedegen

7 september 2022 door Jan Renkema 1 Reactie

Verwarwoordenboek vervolg (283) In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de … [Lees meer...] overdegelijk / gedegen

Systematisch / systemisch

31 augustus 2022 door Jan Renkema Reageer

Verwarwoordenboek vervolg (282) In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de … [Lees meer...] overSystematisch / systemisch

raam / venster

24 augustus 2022 door Jan Renkema Reageer

Verwarwoordenboek vervolg (281) In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de … [Lees meer...] overraam / venster

hoogstens/maximaal

10 augustus 2022 door Jan Renkema 5 Reacties

Verwarwoordenboek vervolg (279) In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de … [Lees meer...] overhoogstens/maximaal

strategie / tactiek

3 augustus 2022 door Jan Renkema 1 Reactie

Verwarwoordenboek vervolg (278) In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de … [Lees meer...] overstrategie / tactiek

purser / steward

20 juli 2022 door Jan Renkema 3 Reacties

Verwarwoordenboek vervolg (277) In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de … [Lees meer...] overpurser / steward

pas / stap

13 juli 2022 door Jan Renkema 2 Reacties

Verwarwoordenboek vervolg (276) In het Verwarwoordenboek zijn 600 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Nog steeds worden woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. De aanvullingen worden ook opgenomen in de … [Lees meer...] overpas / stap

fysiognomie / fysionomie

6 juli 2022 door Jan Renkema Reageer

Verwarwoordenboek vervolg (275) fysiognomie / fysionomie  De woorden worden door elkaar gebruikt, maar het had zo mooi anders gekund. fysiognomie   de leer dat het uiterlijk iets zegt over iemands karakter; vorm van het gezicht Ik geloof echt in fysiognomie. Waarom spreken we anders over een wilskrachtige kin en wellustige lippen? In de psychologie … [Lees meer...] overfysiognomie / fysionomie

Waar slaat ‘slaan’ op?

2 juli 2022 door Maarten Bogaards 5 Reacties

Waarom ‘slaan’ soms ‘beginnen’ betekent Hoe zeg je in het Nederlands dat je ergens aan gaat beginnen? Inderdaad, gewoon met het hulpwerkwoord beginnen. Of eventueel met starten of aanvangen. Maar wie wat afwisseling wil, kan in plaats van beginnen ook ergens aan slaan: aan het dansen slaan, aan het zingen slaan, enzovoorts. Waar slaat het eigenlijk op dat slaan hier … [Lees meer...] overWaar slaat ‘slaan’ op?

aanmeren / afmeren

30 juni 2022 door Jan Renkema Reageer

Verwarwoordenboek vervolg (274) aanmeren / afmeren De woorden betekenen hetzelfde, maar verschillen in perspectief. aanmeren      een boot vastleggen aan de wal (de passagiers gaan aan land) Oranjestad op Aruba heeft een haven waar grote cruiseschepen kunnen aanmeren. afmeren         een boot … [Lees meer...] overaanmeren / afmeren

Fantastisch: wat het is en wat het niet zo lang geleden was 

28 juni 2022 door Siemon Reker 1 Reactie

Nog even een duikje nemen in de Handelingen van de Tweede Kamer, en wel die van zeer nabij, namelijk het huidige kalenderjaar? (Zie de vorige bijdrage over met droge ogen beweren.) Als we het woord fantastisch en fantastische opzoeken, komen we tot een kleine 100 stuks, zelfs al zitten we nog enkele weken vóor het zomerreces. Fantastisch wordt … [Lees meer...] overFantastisch: wat het is en wat het niet zo lang geleden was 

Knap

27 juni 2022 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Taal is gevoelig voor emoties. In het nieuwste nummer van Nederlandse Taalkunde laat de Groningse hoogleraar Nederlandse taalkunde Jack Hoeksema zien hoe psychologische theorieën licht kunnen werpen op sommige verschijnselen in het Nederlands. Het is een rijk artikel, ik haal er één verschijnsel uit. Dat betreft het bijwoord knap. Hoeksema vertelt dat je emoties kunt … [Lees meer...] overKnap

turkoois / turquoise

22 juni 2022 door Jan Renkema 1 Reactie

Verwarwoordenboek vervolg (273) turkoois / turquoise De woorden hebben dezelfde betekenis, maar er is een tendens naar verschil in gebruik. turkoois         blauwgroene halfedelsteen, de kleur van deze steen Een hoofdtooi met een bijzondere variatie aan blauwe stenen: azuur, turkoois en lapis … [Lees meer...] overturkoois / turquoise

accu / batterij

15 juni 2022 door Jan Renkema 2 Reacties

Verwarwoordenboek vervolg (272) accu / batterij De woorden verwijzen naar een ander proces van energieopslag, maar worden in veel gevallen ook door elkaar gebruikt. accu                opslagcomponent voor elektrochemische energie (oorspronkelijk via vloeistof), meestal speciaal ontworpen … [Lees meer...] overaccu / batterij

Waar komt ‘bebouwde kom’ vandaan?

5 juni 2022 door Wouter van Wingerden 2 Reacties

De bebouwde kom is dat deel van een stad of dorp waar huizen en andere panden min of meer dicht bij elkaar staan; een concentratie van gebouwen. Waar komt die naam eigenlijk vandaan? Wat is een ‘kom’? Hoe we aan de term bebouwde kom komen, wordt duidelijk als we kom opzoeken in het historische Woordenboek der Nederlandsche Taal. Dat geeft … [Lees meer...] overWaar komt ‘bebouwde kom’ vandaan?

geitenpaadje / olifantenpaadje

1 juni 2022 door Jan Renkema 3 Reacties

Verwarwoordenboek vervolg (271) geitenpaadje / olifantenpaadje De woorden worden wel door elkaar gebruikt in de figuurlijke betekenis, maar toch is er dan ook een klein verschil. geitenpaadje             voor mensen slecht begaanbaar pad waar gewoonlijk geiten langslopen; figuurlijk: moeilijke route om … [Lees meer...] overgeitenpaadje / olifantenpaadje

muur / wand

25 mei 2022 door Jan Renkema 1 Reactie

Verwarwoordenboek vervolg (270) muur / wand De woorden overlappen in betekenis, maar er zijn verschillen. muur              verticale afscheiding van een ruimte, van steen (vooral: grens ‘binnen-buiten’) Heb je dit schilderij met één spijkertje aan de muur hangen!Geen zin in koken. Zullen we … [Lees meer...] overmuur / wand

Al!

24 mei 2022 door Marc van Oostendorp 6 Reacties

Al kun je op heel veel manieren gebruiken: 'al mijn brood is op', 'ik zie hem al staan', 'al ziet men de lui, men kent ze daarom niet', 'dat is al de derde keer', 'zo ik al weet waar je het over hebt', 'al te goed is buurmans gek', en dat zijn er nog maar een paar. Ik weet niet of er ooit een overkoepelende studie is verschenen over al (haha) die vormen van al, maar als die … [Lees meer...] overAl!

duikboot / onderzeeboot (onderzeer)

18 mei 2022 door Jan Renkema 2 Reacties

Verwarwoordenboek vervolg (269) duikboot / onderzeeboot (onderzeeër) De woorden worden door elkaar gebruikt. Maar er is een betekenisverschil in opmars. duikboot                    boot die onder water kan varen, boot om mee te duiken Voor de Belgische kust is een … [Lees meer...] overduikboot / onderzeeboot (onderzeer)

Bargoens  / koeterwaals

11 mei 2022 door Jan Renkema 2 Reacties

Verwarwoordenboek vervolg (268) Bargoens  / koeterwaals De woorden verschillen in betekenis, maar er is ook overlap ontstaan. Bargoens        oorspronkelijk: vooral Amsterdamse volkstaalvariant van randgroepen in de samenleving; onbegrijpelijke vaktaal Het Bargoens was niet alleen de taal van marktkramers en zigeuners, … [Lees meer...] overBargoens  / koeterwaals

drift / woede

4 mei 2022 door Jan Renkema Reageer

Verwarwoordenboek vervolg (267) drift / woede De woorden worden door elkaar gebruikt, maar er zijn wel nuanceverschillen in betekenis. Daarnaast heeft drift nog andere betekenissen. drift                ongecontroleerde uitbarsting van woede (vaak van korte duur) Niet zomaar gaan … [Lees meer...] overdrift / woede

constant / voortdurend

27 april 2022 door Jan Renkema Reageer

Verwarwoordenboek vervolg (266) constant / voortdurend De woorden worden wel door elkaar gebruikt, maar ze verwijzen elk naar een ander betekenisaspect. constant         onveranderlijk, ‘het verandert niet’ Deze transformator zorgt voor een constante stroom van 12 volt voor de aangesloten led-spotjes.Italië kent al … [Lees meer...] overconstant / voortdurend

Kijken naar “de bak” en verder

27 april 2022 door Siemon Reker Reageer

Het woord bak heeft een groot aantal betekenissen. Van Dale deelt ze in drie hoofdvarianten in. Bak-II en Bak-III zijn de twee kleinste en die hebben achtereenvolgens te maken met het werkwoord bakken (inclusief ‘mop, grap’) en met de scheepvaart. Bak-I bevat daarentegen liefst 29 onderscheiden betekenissen en nuances, van een min of meer vierkant voorwerp … [Lees meer...] overKijken naar “de bak” en verder

« Vorige
Volgende »

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Jaap Harten • Mijn geboortedatum

Toen ik negen jaar was
sloop er een fout in de
geschiedenis, die niemand
meer uit zou kunnen gummen.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube

Agenda

5-6 oktober 2023: Morfologiedagen

5-6 oktober 2023: Morfologiedagen

22 september 2023

➔ Lees meer
11 oktober 2023: Inspiratiedag – Literaire helden in de klas #4

11 oktober 2023: Inspiratiedag – Literaire helden in de klas #4

22 september 2023

➔ Lees meer
27 september 2023: Samespraak – een online gesprek n.a.v. 25 jaar Collectie Ernst van Heerden

27 september 2023: Samespraak – een online gesprek n.a.v. 25 jaar Collectie Ernst van Heerden

21 september 2023

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

Geen neerlandici geboren of gestorven

➔ Neerlandicikalender

Media

Valkuile vir die Afrikaanse vertaler van Nederlandse romans

Valkuile vir die Afrikaanse vertaler van Nederlandse romans

21 september 2023 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Suriname, ik ben van Bea Vianen

Suriname, ik ben van Bea Vianen

19 september 2023 Door Vlogboek Reageer

➔ Lees meer
Esther Kinsky blijft verliefd op de bioscoop

Esther Kinsky blijft verliefd op de bioscoop

18 september 2023 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2023 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact