Spreekwoord van de week • “Niet geschoten is altijd mis”

Wanneer je het niet probeert, kun je er ook niet in slagen.

Op de dag dat dit stuk geplaatst wordt is het Valentijnsdag. Deze dag staat in het teken van de liefde, dus als je al een tijdje een oogje op iemand hebt is dit hét moment om dit te bekennen. Twijfel je of dat wel slim is? Onthoud dan maar: niet geschoten is altijd mis! 

Dit spreekwoord wordt vaak ingezet in situaties waarvan de uitkomst vooraf onzeker is of een poging tot actie vergeefs lijkt en wordt gebruikt om mensen aan te sporen toch een poging te wagen.
Het spreekwoord refereert aan het schieten met een geweer, zoals in de jacht. 

De verwoording van het spreekwoord zelf kent nog andere varianten. De oude variant luidt, volgens Van Dale,  niet schieten is zeker mis, en draagt dezelfde boodschap, evenals nooit geschoten is altijd mis. 

Dit is overigens niet het enige spreekwoord dat deze les over het in ieder geval proberen van dingen met zich meedraagt. Zo is er nee heb je, ja kun je krijgen, dat mogelijk bekend is geworden aan de hand van de titel van het in 1985 gepubliceerde  boek ‘Nee heb je: notities over ziek zijn‘ van Renate Rubinstein.
Ook kent de Nederlandse taal het spreekwoord wie niet waagt, die niet wint: wie niets onderneemt, slaagt ook nergens in. Dit spreekwoord kent sinds de 20e eeuw ook een variant met een seksuele connotatie: wie niet waagt blijft maagd. Dit spreekwoord geeft aan dat het in de liefde beter is om af en toe een blauwtje te lopen dan altijd maagd te blijven. 

Welke variant je ook gebruikt, de les is duidelijk: waag een poging, dan heb je meer kans dat het lukt dan wanneer je helemaal niets doet. Overweeg je deze week ervoor te gaan maar moet je nog enige moed verzamelen? Luister dan maar naar dit nummer van Nico Haak (in samenwerking met Peter Koelewijn), dat hamert de boodschap er wel in!