Het Slavoonsch Veracht, miskend, door domheid diep verstoten,Vermengd, vervalscht met Wangrieksch en Latijn,Kan 't zoet Slavoonsch, uit Oosterlucht gesproten,Wien kennis lust, niet onverschilig zijn.En, zoo haar roest der Duitschren taal mocht smetten,Toch heeft heur vijl hun ruwe keel verzacht,En, Pers en Griek verneedrend voor heur wetten,Aan Turk en Rus zijn tongval … [Lees meer...] overWillem Bilderdijk • Het Slavoonsch
Archief voor mei 2025
Verschenen: Vijf eeuwen historielied over de moord op graaf Floris V
Het boek Floris V ontvoerd en vermoord is verschenen. In dit boek zijn voor het eerst alle versies van het historielied over de moord op graaf Floris V samengebracht en bestudeerd. Over de auteurWim van Anrooij is emeritus-hoogleraar Nederlandse literatuur tot aan de Romantiek (Universiteit Leiden). Hij publiceerde onder meer over middeleeuwse historiografie … [Lees meer...] overVerschenen: Vijf eeuwen historielied over de moord op graaf Floris V
Verschijnt: De bestsellermachine
Bestsellers in Nederland, van 1900 tot nu Op 6 juni verschijnt bij Amsterdam University Press: Erica van Boven, De bestsellermachine Bestsellers zijn de boeken die iedereen op hetzelfde moment wil lezen. De typische bestseller ligt in grote stapels bij de boekhandel, wordt vandaag massaal gekocht en gelezen, is even het gesprek van de dag en maakt dan weer plaats voor … [Lees meer...] overVerschijnt: De bestsellermachine
De postkoloniale podcast met Martin Bossenbroek
In de postkoloniale podcast gaan Rick Honings en Coen van ’t Veer met gasten in gesprek over hun werk in relatie tot het koloniale verleden. In aflevering 22 van De postkoloniale podcast spreken zij met met Martin Bossenbroek over het kolonialismedebat. In 2024 verscheen van zijn hand Kolonialisme! De vloek van de geschiedenis, dat veel stof heeft doen opwaaien. … [Lees meer...] overDe postkoloniale podcast met Martin Bossenbroek
‘Eerst een gemakkelijke vraag?’
In gesprek over uitvaartwensen Veel mensen willen hun uitvaartwensen vastleggen. Bijvoorbeeld om hun toekomstige nabestaanden te ontlasten, of omdat ze graag zeggenschap willen over hun eigen uitvaart (Mathijssen & Venhorst, 2019). Dit leidt ertoe dat steeds meer gezonde mensen in gesprek gaan met een uitvaartbegeleider om de mogelijkheden te bespreken en een … [Lees meer...] over‘Eerst een gemakkelijke vraag?’
Taalbeleid in Nederland
In dit college in de cursus sociolinguïstiek besteden we aandacht aan het taalbeleid in Nederland. Hoe is een en ander geregeld voor het Nederlands? En voor andere hier gesproken talen? … [Lees meer...] overTaalbeleid in Nederland
Luisteren naar dieren – met Bibi Dumon Tak
Wat zijn ‘tot machines gemaakten’? Waarom kwispelt een hond naar links? En wat staat er in de korte briefjes van de wolf? In deze aflevering praten we met Bibi Dumon Tak, schrijfster, dierenambassadeur en nu ook gasthoofdredacteur van het dierentaalnummer van het tijdschrift Onze Taal. … [Lees meer...] overLuisteren naar dieren – met Bibi Dumon Tak
Niet durven gokkend
Toen Martijn van Bruggen zich opgaf voor SLAMsterdam wist hij nog niet dat hij vlak daarvoor de U-slam zou winnen. In de woorden van Martijn op Instagram: Soms lees je iets wat best goed klinkt maar wat bij nader inzien eigenlijk niet kan volgens de grammatica van het Nederlands. (Net zoals bij de verleden tijd van de infinitief.) Dan zijn er twee vragen. In de tekst … [Lees meer...] overNiet durven gokkend
Claude van de Berge • Zangstem in de gespleten sneeuwsteen
•• Uit Heelal en stem, de nieuwe bundel van Claude van de Berge. Zangstem in de gespleten sneeuwsteen (1) Stem en heelal openen zich in elkaar. En vervulling straalt in het heldere schijnsel vanhun vervloeiingen. De echo van de ziel is de resonantie van hun nulpunt.En niets wat we zijn, is een werkelijkheid. Niets wat we zijn, was ooit bestemd een … [Lees meer...] overClaude van de Berge • Zangstem in de gespleten sneeuwsteen
Liederen uit het Gruuthusehandschrift
Vijftig canonteksten in de klas (13) Op het einde van de veertiende eeuw was er in Brugge (Vlaanderen) een groepje vrienden, allemaal burgers van de stad, die elkaar geregeld ontmoetten om gedichten te lezen en te beluisteren of om samen liederen te zingen. Na een tijd beschikten de mannen en vrouwen van het gezelschap over een mooie verzameling liederen, gedichten en … [Lees meer...] overLiederen uit het Gruuthusehandschrift
Stelen chatbots van auteurs?
Ik heb me lange tijd verbaasd over auteurs of kunstenaars die vinden dat de grote taalmodellen waarop chatbots gebaseerd zijn hun werk ‘stelen’. Zonder dat zij ervoor betaald worden, zeggen ze, maken de bedrijven achter die modellen goede sier met hun werk. Ook onlangs was er weer onrust, toen er een lijst circuleerde van boeken waarvan Meta, het bedrijf achter onder meer … [Lees meer...] overStelen chatbots van auteurs?
Dag van de Hongaarse Neerlandistiek 2025 – 55 jaar Nederlands aan de ELTE
Afgelopen vrijdag 25 april was het zover. Op de Eötvös Loránd Universiteit ELTE werd de 25ste editie van de Dag van de Hongaarse Neerlandistiek gevierd, een dag die om de beurt wordt georganiseerd door een van de drie vakgroepen Neerlandistiek in Hongarije. De ELTE had dit jaar het thema ‘Woorden INlijven: Nederlands binnen en buiten het boek’ gekozen. Na ontvangst met koffie, … [Lees meer...] overDag van de Hongaarse Neerlandistiek 2025 – 55 jaar Nederlands aan de ELTE
Verschenen: Land van redenaars en debat
Bij Uitgeverij Prometheus publiceerde Henk te Velde onlangs zijn nieuwe boek Land van redenaars en debat. Politieke welsprekendheid en discussiecultuur in Nederland van 1800 tot nu. Van Frans Timmermans en Joop den Uyl tot koningin Wilhelmina, Cleveringa, Colijn, Kuyper en Domela Nieuwenhuis zijn er bekende speeches overgeleverd. Van Mark Rutte tot Thorbecke waren er … [Lees meer...] overVerschenen: Land van redenaars en debat
Knettergek
Volgens Donald Trump is Vladimir Poetin knettergek. Op zijn platform Truth Social schreef hij: ‘Ik heb altijd een zeer goede relatie gehad met Poetin, maar er is iets met hem gebeurd. Hij is KNETTERGEK geworden!’ Nu is Trump zelf een evenwichtige, verstandige man, die zijn woorden wikt en weegt – hij zal nooit zomaar iets eruit flappen. Dus om welke reden vindt hij dat zijn … [Lees meer...] overKnettergek
Jotie T’Hooft • Aan mijn prinses
Aan mijn prinses Liefste, hart en woordenHouden voor jou stil,Jij blinde vlek in mijn vermoordenVan wat ik vergeten wil. Kleine vink, lieve kleine kinkel— De liefde speelt mij parten —Baby-face, bijou, scharminkelVoor wie ik alles weer wil tarten Tot ik, als vroeger, blind van pijnWeer neerlig, eenzaam in het laken,Het gaat niet om het zijnMaar om wat wij er van … [Lees meer...] overJotie T’Hooft • Aan mijn prinses
Over taalverloedering
Alle leden van de Dienst Communicatie waren naar de vergaderruimte in het C-gebouw afgezakt. Ze hadden zich alfabetisch van links naar rechts op hun respectieve stoelen gezet. Aan gene zijde van het lokaal stond een persoon in lang zwart pak, met achter zijn rug een drietal individuen van gelijksoortige snit. Toen iedereen gezeten was, nam de man vooraan het woord. 'Awel, … [Lees meer...] overOver taalverloedering
Leren wat ‘denken’ betekent
Een van de wonderlijkste dingen die kinderen doen, is: woorden leren. Heel veel woorden leren. En leren wat al die woorden betekenen. Ons volwassenen lukt het van geen enkel woord om het helemaal sluitend te definiëren, en toch hebben wel al die betekenissen ooit geleerd. Of nog sterker: we hebben ze zelf gereconstrueerd uit hoe we volwassenen die woorden hebben horen … [Lees meer...] overLeren wat ‘denken’ betekent
In memoriam Agata Kowalska-Szubert
Een imposante vrouw stapt de ruimte binnen. Imposant in alles: haar stem onontkoombaar, haar postuur dwingt tot rechtop zitten, haar wetenschappelijke statuur vult de kamer. Ze is Pools, en dat mag je weten — niet uit trots, maar uit grond. Stevig geworteld, gevormd door geschiedenis en cultuur, door taal en denken. Zo kwam Agata binnen. En zo bleef ze, vanaf dat ik haar … [Lees meer...] overIn memoriam Agata Kowalska-Szubert
18 juni 2025: Da Vincilezing over dialecten en het ABN
Op 18 juni 2025 organiseert de KVAB een lezing over Edgard Blancquaert, getiteld "Dialecten en het ABN" in Paleis der Academiën, Brussel. Edgard Blancquaert (1894–1964) was een pionier in de dialectologie en taalstudie in Vlaanderen. Na een bewogen leven, waaronder dienst in de Eerste Wereldoorlog en studie in Londen en Parijs, werd hij hoogleraar … [Lees meer...] over18 juni 2025: Da Vincilezing over dialecten en het ABN
Lange lijnen met Christine Otten
In de Fixditpodcast Lange lijnen gaan de jonge letterkundigen Maria van Dordrecht en Iris Kater Mirsalari in gesprek met auteurs van schrijverscollectief Fixdit over hun boeken en over vrouwelijke schrijvers die bepalend zijn geweest voor hun werk en hun ideeën over literatuur. Met Lange lijnen viert Fixdit de blijvende invloed van grote vrouwelijke auteurs. Schrijver … [Lees meer...] overLange lijnen met Christine Otten
12 juni 2025: Lezing over de Grand Tour
Op 12 juni 2025 geeft dr. Alan Moss (Nationaal Archief) een lezing over de zeventiende-eeuwse Grand Tour in Bibliotheek Centrum in Deventer. De lezing is getiteld ‘Gemaakt op reis: Nederlandse jongeren op Grand Tour in de zeventiende eeuw’. In de zeventiende eeuw was het een goed gebruik dat rijke en invloedrijke families hun zonen op Grand Tour stuurden, een lange en vaak … [Lees meer...] over12 juni 2025: Lezing over de Grand Tour
Winnaars Taalolympiade 2025
De finalisten voor de Taalolympiade 2025 maakten ieder een videopresentatie. Hieronder staan de drie winnaars. 1. Lies De Schepper - Een sociolinguïstisch onderzoek naar de sociale betekenis van dierennamen In deze video presenteert Lies De Schepper, zesdejaarsleerling Grieks-Latijn van het Sint-Ritacollege in Kontich, haar sociolinguïstisch onderzoek naar de … [Lees meer...] overWinnaars Taalolympiade 2025
Het scheelde geen haar
En andere vormen van expressiviteit Op 27 maart van dit jaar verscheen van Ad Welschen de zesde aflevering in een reeks over de “negatieve of-constructie” (NoC). De ‘klein verschil’-constructie Het scheelde niet veel / geen HAAR OF (ze reed hem omver) is daar een prototype van, naast de ‘kort interval’-constructie Ik was nog niet binnen OF (de ellende begon). Het schelen … [Lees meer...] overHet scheelde geen haar
Michael ter Maat • De klok staat stil maar het onkruid woekert voort
•• Uit Demarcaties, het debuut van Michael ter Maat. De klok staat stil maar het onkruid woekert voort De klaagzang stopt vanzelfals je opstaat en het licht aandoet. Je trekt een magnolia uit de tuinmaar de wortels blijven zitten.Zo gaat dat met geliefden. Je trekt de deur achter je dicht en neemt mee:twee knuffelaapjes die 's avonds waarachtiger leven dan jijloze … [Lees meer...] overMichael ter Maat • De klok staat stil maar het onkruid woekert voort
Wat lees jij?
De kracht van de verbindende leesbevordering Sinds kort plaats ik onderaan mijn mails in een handtekening een speciale formule. Op dit moment bijvoorbeeld staat er onder mijn naam dit zinnetje: Ik lees momenteel ‘Rebecca’ van Daphne du Maurier. En jij? Het is een tip die ik op de studiedagen van Het Schoolvak Nederlands vorig jaar in Brussel in een lezing hoorde. … [Lees meer...] overWat lees jij?
