Vijftig canonteksten in de klas (15) Het Antwerps Liedboek is het oudste en het beroemdste gedrukte boek met wereldlijke liederen uit onze literatuur. Het behoort tot de literaire canon, de lijst van teksten die door het literaire veld in Vlaanderen als essentiële Nederlandstalige literatuur worden beschouwd. Het enige exemplaar dat we van dit liedboek hebben, verscheen in … [Lees meer...] overHet Antwerps Liedboek (1544)
Archief voor juni 2025
Wynsels • Tryntsje van der Veer
de loft berint aanst dwêst it ljochtik ha myn noeden by Jo brochtik doar se út te sprekken de jûn is rûzich en jout reinik ha myn skyld en swurd delleinik sykje om in tekken de tiid fan warberens is oerit wurdt al stil yn de natoerit ljocht is oan it brekkenas ier om ús de kjeld ferdwyntta teken dêr in stjerre skyntta wynsel is it lekken de loft berint aanst komt de … [Lees meer...] overWynsels • Tryntsje van der Veer
Etymologica: Rode, Reukes en Reekens
Op een oude kaart vond ik bij het dorp Genderen de veldnaam Reukes. De naam was niet eenvoudig en snel te verklaren. Het zou toch niet gaan om mannelijke honden, op zijn Brabants ook wel liefkozend reukes genoemd? Of om onwelriekende gassen die ooit uit de bodem van een moeras opstegen? Na enig zoeken kwam de betekenis van Reukes boven water. Het is een zogenoemd … [Lees meer...] overEtymologica: Rode, Reukes en Reekens
5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw
Op 5 september vindt in Leiden het Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw plaats. Het jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende Eeuw richt zich dit jaar op familie. Familie bepaalde je plaats in de samenleving en verwantschapsrelaties waren essentieel bij het verwerven van status, middelen, banen, en kennis. ‘Familie’ speelde bovendien in verschillende lagen van de … [Lees meer...] over5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw
Zomernummer MedJCW in aantocht
Het zomernummer van de Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman is in aantocht! Dat wil zeggen: de inkt moet er nog op, de exemplaren moeten nog worden voorzien van verzendlabels en Post.nl moet nog doen waarvoor ze betaald wordt. Maar dan is het zover. Wat kun je verwachten? De aflevering opent met het artikel van Jac Fuchs ‘Jaques de Roore, Johan van … [Lees meer...] overZomernummer MedJCW in aantocht
Van alles wat men u ooit leerde
In zijn aangename en leerzame boek Denkend aan Hollands memoreert Khalid Mourigh taalkundig onderzoek uit 1978, voorbereid door een scriptie van de studentes Enid Kowsolea en Patricia Milzink. Ze hadden hun oor te luister gelegd bij weinige kansrijke Surinaamse jongeren, wakamans genoemd (‘slenterjongens’), die na de onafhankelijkheid naar Nederland waren … [Lees meer...] overVan alles wat men u ooit leerde
Prachtige reflecties uit één perspectief
Beladen huis, van Christien Brinkgreve heeft me verrast. Het is een memoir maar leest als een roman, af en toe moest ik mezelf eraan herinneren dat het daadwerkelijk geleefde levens beschrijft.1. Brinkgreve is bekend geworden als hoogleraar vrouwenstudies die veel over gender, intimiteit en volwassenheid schreef. Dit boek biedt in zekere zin een inkijkje achter de schermen. … [Lees meer...] overPrachtige reflecties uit één perspectief
Humaniora in tijden van chatbots
Je kunt allerlei gedachten hebben over chatbots. Je kunt bijvoorbeeld juichen over de fantastische commerciële mogelijkheden die je ziet, of je zorgen maken over types die overal commerciële mogelijkheden in zien. Je kunt denken dat kunstmatige intelligentie gaat helpen onze kinderen beter onderwijs te geven, of vrezen dat we allemaal nog dommer en luier worden onder de invloed … [Lees meer...] overHumaniora in tijden van chatbots
Willem Bilderdijk • De wenschen
De wenschen Ali, in zijn bedecel,Smeekt den Engel GabriëlOm geleerdheid en verstand,En ontfangt het van zijn hand.Drie jaar later bidt hy weêr,En zijn wenschen is om eer.Zijn begeerte wordt voldaan.Nu ontbreekt er rijkdom aan.Naauwlijks vraagt hy geld en goed,Of hy zwemt in overvloed.Straks begeert hy vrouwenmin:Hy verzadigt zich daar in.Hy verlangt naar nageslacht:'t Wordt … [Lees meer...] overWillem Bilderdijk • De wenschen
Cursus: Oude Nederlandse literatuur vanuit een vrouwelijk perspectief
De meeste leerlingen maken in de lessen Nederlands kennis met ridderliteratuur en ook Van den vos Reynaerde passeert wel eens de revue, maar de middeleeuwen en vroegmoderne tijd herbergen een veel grotere schat aan literaire teksten in de meest diverse genres. In deze nascholing laten specialisten in de historische Nederlandse letterkunde je proeven van enkele … [Lees meer...] overCursus: Oude Nederlandse literatuur vanuit een vrouwelijk perspectief
20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat
Met veel genoegen nodigen De Arbeiderspers en boekhandel Pegasus je uit voor de boekpresentatie van: Robbert-Jan Henkes : Vertalen wat er niet staat(Arbeiderspers, 248 pag., € 24,99) De presentatie vindt plaats op vrijdag 20 juni bij Boekhandel Pegasus (Singel 367, Amsterdam). Programma: 17.30 uur: Inloop en welkom 17.45 uur: Start presentatie Robbert-Jan en de … [Lees meer...] over20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat
De lamme en de blinden
Over Pooltochten dromen van Erik Harteveld [Inleiding, (niet door mij) voorgelezen bij de presentatie van Pooltochten dromen van Erik Harteveld, in Groningen 12 juni 2025] Nu ik er vandaag door omstandigheden niet zelf kan zijn, zodoende mijn verhaaltje vooraf schrijf en ik op dit moment praat zonder publiek, realiseer ik me plots een kleine parallel met het boek … [Lees meer...] overDe lamme en de blinden
Het scheelde niet veel of dit artikel was nooit geschreven
Kon mij dat wat schelen? Echt wel. In zijn artikel van 28 mei jl. legt Willy Vandeweghe (verder: WV) een verband tussen twee typen uitdrukkingswijzen met het werkwoord schelen in twee specifieke betekenissen, die hij beide beschouwt als negatief-polaire uitdrukkingen (NPU’s). Hij onderscheidt ze als schelen1en schelen2. Met schelen1 duidt hij het gebruik aan bij een … [Lees meer...] overHet scheelde niet veel of dit artikel was nooit geschreven
De internationale positie van het Engels
Dit laatste college in de reeks over sociolinguïstiek gaat over internationale taalpolitiek en in het bijzonder de positie van het Engels. … [Lees meer...] overDe internationale positie van het Engels
6 july 2025: Silent Book Club Fryslân yn Bouwurk
Lekker lêze by de Silent Book Club Fryslân fan Tresoar mei de Zindagmiddag in Bouwurk! Yn Bouwurk fan Arcadia kinst op twa sneinen lekker in oerke lêze. Op Leezie Zondag bist fan herte wolkom op 6 july en 3 augustus beide kearen tusken 16.00 en 17.00 oere. Moetsje en lêze Sjenre of taal? It makket neat út. Do meist alles lêze! Prate oer in boek (of oare dingen) mei, … [Lees meer...] over6 july 2025: Silent Book Club Fryslân yn Bouwurk
Visser-Neerlandiaprijs 2025 voor Neerlandistiek
Neerlandistiek wint dit jaar een Visser-Neerlandiaprijs van het Algemeen Nederlands Verbond. Ook voormalig ceo van North Sea Port Daan Schalck krijgt een prijs. Neerlandistiek krijgt de prijs volgens het ANV voor "de manier waarop het online tijdschrift met de vrijwillige inzet van redacteuren en medewerkers is uitgegroeid tot dé locatie waar vakgenoten en belangstellenden … [Lees meer...] overVisser-Neerlandiaprijs 2025 voor Neerlandistiek
Schaam je nooit voor je accent
'Je spreekt meer Hollands dan Vlaams.' Hier gaan we weer, dacht ik. Na een presentatie die ik gaf voor een twintigtal docenten vond iemand het nodig om deze opmerking te maken. Voor zover ik me kan herinneren hebben mensen wel wat aan te merken over mijn accent. Dat ik afkomstig ben uit het West-Vlaamse Bavikhove en dat Wim Opbrouck er een legendarische sketch over maakte … [Lees meer...] overSchaam je nooit voor je accent
Twan Vet • Ochtendkrant
•• Twee gedichten uit Troostpogingen, de debuutbundel van Twan Vet. Ochtendkrant De krant valt met een klap op de matomdat leed in de ochtend zwaarder weegten hardnekkiger aan de pagina's kleeft Verschuil je onder de dekens, citeer zachtde mooiste regels die je kent en sluit het raamzo komt de dag niet binnen gewaaid. Morgen mag je heus wel weer over de wereldlezen, … [Lees meer...] overTwan Vet • Ochtendkrant
Bij hoog en laag bezweren: een fusie
Een vriend van me let beter op dan ik als hij luistert naar debatten in de Tweede Kamer. Voor Commissievergaderingen zal hetzelfde voor hem gelden: een oplettende luisteraar. Een lukraak voorbeeldje van attente oren? Marianne Thieme (PvdD) in 2011 in een debat ter voorbereiding op een Europese Top in dat jaar: “Maar we willen geen belasting betalen voor enorme noodfondsen, voor … [Lees meer...] overBij hoog en laag bezweren: een fusie
Gaten in zinnen
Soms denk ik aan Teun Hoekstra (1953-1998). Hij zou dit jaar 72 geworden zijn, maar hij is al 27 jaar dood. Van hem leerde ik de beginselen van de syntaxis, en er zijn weinig docenten van wie ik het onderwijs me zo goed herinner als dat van Teun. Zelfs nu ik dit opschrijf krijg ik heimwee naar het intellectuele avontuur dat de taalkunde bij hem was. Ik herinner me ook … [Lees meer...] overGaten in zinnen
Klein maar actief: de neerlandistiek in Olomouc
Een beetje geschiedenis Zonder de Duitse bezetting was er misschien geen Nederlands in Olomouc geweest. De eerste naoorlogse rector van de Palacký Universiteit, de filosoof Josef L. Fischer (1894–1973) was in 1939 op bezoek in Nederland toen Hitler Tsjechië bezette. Als actief bestrijder van de nazistische gedachte kon Fischer niet terugkeren en dook onder. Hij kende algoed … [Lees meer...] overKlein maar actief: de neerlandistiek in Olomouc
Iip de swart op Helgolân
Yn it wykein fan 23 oant 25 maaie wie der wer in ‘ynterfryske’ Friezemoeting yn Helgolân. Dat saneamde Friesendroapen fynt sûnt 1962 alle trije jierren op dat eilân plak. Foar my wie it de earste kear en ik ha der perfoarst gjin spyt fan hân, om it sa te sizzen. In ferslach fan de moeting en it programma kinne jo fine op ‘e webstek fan de Fryske Rie. Mar dêr is it yn dit … [Lees meer...] overIip de swart op Helgolân
‘Bekijk tijdens je studie al wat er allemaal mogelijk is, wacht niet tot iets moet.’
Naomi van Manen (28) is beleidsmedewerker op het gebied van letteren en leesbevordering bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Eerder rondde ze de bachelor Geschiedenis en de bachelor Nederlandse taal en cultuur aan de Universiteit Utrecht af. Daarna heeft ze aan diezelfde universiteit de master Neerlandistiek gevolgd. Lara Bleker en Suzanne van Schaik van de … [Lees meer...] over‘Bekijk tijdens je studie al wat er allemaal mogelijk is, wacht niet tot iets moet.’
Jac. van Hattum • Geboorteplaats
Geboorteplaats Wel wijder horizon; maar waar hij kwam,kwam ook dat dorpje; dat ging met hem mee.Wie had de wolken lief in Amsterdam?Wie minde ruimte; wie het glanzend vee?En wie de uitgelaten, frisse Maart,meest Hollandse van heel der maandenrij?Wie kende Wommels aan de ruime vaart?Wie Frieslands water en wie Frieslands wei?Wie, die de grieto en de tureluur,de kemphaan kende … [Lees meer...] overJac. van Hattum • Geboorteplaats
Over woordenschat
De heer van Dale klingelde met het belletje. Vanachter een grote boekenkast verscheen een dame met een bloempotkapsel dat haar hoofd al vele jaren sierde. Mevrouw Gans nam dus nog steeds de honneurs waar in de universiteitsbibliotheek. Ze trippelde geestdriftig tot bij de heer van Dale. 'Nee maar, Dikke. Is er alweer een nieuwe editie uit?' Als op commando haalde de heer … [Lees meer...] overOver woordenschat
