Sinds een jaar geef ik Nederlandse les aan Oekraïners. Dat wil zeggen: we praten met elkaar in het Nederlands en waar nodig of mogelijk, vul ik wat aan of licht ik iets toe. Mooi en dankbaar vrijwilligerswerk, waar ik zelf ook veel van opsteek. Deze week ging het zijdelings over spreekwoorden en zegswijzen. ‘Welke Nederlandse spreekwoorden kennen jullie?’ vroeg ik. Een man … [Lees meer...] overHelaas pindakaas!
Archief voor 2025
Gerrit Achterberg • Noordeinde
Noordeinde Ik loop in doodvacantie door den Haag.Het uitgestalde wordt mijn eigendom.De dorst naar u slaat op de wereld omzonder dat ik de dingen overvraag. Zij liggen daar geprijsd van hoog tot laag.Niemand behoeft hun absolute sommeer te begroten. Ieder ding alomvertegenwoordigt u tot op vandaag. De winkelieren knikken bij mijn komst.Wij overleggen in geheime … [Lees meer...] overGerrit Achterberg • Noordeinde
Infinite Jest
Infinite Jest, de titel van het luchtige niemendalletje van David Foster Wallace, hoe vertaal je die? (Over het dat misschien een andere keer.) Het is natuurlijk een quote unquote uit het bekendste toneelstuk aller tijden op het (anonieme) Drama des Levens na, uitgesproken als de hoofdpersoon op zijn speurtocht naar de dader(s) van een overval op een winkel in … [Lees meer...] overInfinite Jest
Max Havelaar automatisch verbeterd
Een woensdagochtendexperimentje. Gisteren was er een congres Multatuli Internationaal aan de VU, waar (onder andere) veel presentaties waren van en over vertalers van Max Havelaar in allerlei talen. Daar wilde ik meer van weten! Ik voerde het begin van Max Havelaar aan ChatGPT met de opdracht 'verbeter deze tekst'. Die nieuwe tekst voerde ik aan de volgende chatbot (Gemini … [Lees meer...] overMax Havelaar automatisch verbeterd
Nederlands studeren in Bologna
Ook aan de oudste universiteit van Europa, in de Italiaanse stad Bologna, kun je Nederlands studeren. Studenten kunnen daar binnen twee studierichtingen het Nederlands kiezen als eerste, tweede of derde taal. Het ‘Dipartimento di Lingue, Letterature e Culture Moderne’ waar het Nederlands wordt gegeven is gehuisvest in een zeventiende eeuws ex-Jezuïetenklooster en is gelegen in … [Lees meer...] overNederlands studeren in Bologna
26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025
Dichters in de Prinsentuin 2025 verkent thema 'Scherven en rafelranden' met 80 dichters, vertalers en andere artiesten Op 26, 27, 28 en 29 juni 2025 transformeert de Groningse Prinsentuin opnieuw tothet kloppende hart van de Nederlandse poëziewereld. Dichters in de Prinsentuinpresenteert dit jaar het thema 'Scherven en rafelranden' en onderzoekt hoe poëzieschoonheid kan … [Lees meer...] over26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025
“Vegetarisch gehackt”: lesopening over een reclamebord
Opmerkingen vooraf voor de docent:In deze lesopening gaan we taalwetenschappelijk redeneren, taalwetenschappelijke bronnen (Onze Taal, Schrijfwijzer en een blog op taalpraat.nl) bestuderen, het verschil tussen taalnorm, taalgevoel en taalwerkelijkheid bespreken en bekijken of deze reclame-uiting effectief communiceert. Het blog is nog een geschikte tekst om een argumentatie uit … [Lees meer...] over“Vegetarisch gehackt”: lesopening over een reclamebord
Maarten van der Graaff • Peiskam
•• Uit Huishoudboekje van de verborgen dingen, de nieuwe bundel van Maarten van der Graaff. Peiskam ik help mezelf onprofessioneel door beton van thomas bernhard te lezenhet lukt de verteller niet om aan zijn grote werkte beginnen over mendelssohn-bartholdynet als het mij niet lukt om de verborgen dingen te schrijvendus lees ik de woorden van thomas bernhard over een … [Lees meer...] overMaarten van der Graaff • Peiskam
Brabantse broodjes in kaart
“Is er ook een kaart van het woord voor ‘broodje’ in de Brabantse dialecten?” Een lid van Brabanders en hun Taal stelde me die vraag onlangs. Ik kon geen kaart vinden die een goed beeld gaf, dus ik besloot zelf aan de slag te gaan. Door allerlei gegevens te combineren ben ik op bovenstaande kaart uitgekomen. In dit artikel vertel ik hoe die tot stand is gekomen en zoomen we … [Lees meer...] overBrabantse broodjes in kaart
Durven is meer een kwestie van zichzelf naar iets toe praten
Dit jaar wil ik alle boeken van Vonne van der Meer lezen. In veel van Van der Meers boeken, of in ieder geval in veel van haar boeken sinds Eilandgasten, komt een oudere vrouw voor, wat onooglijk en onopvallend gekleed die achteraf de touwtjes in handen lijkt te hebben. In Het smalle pad van de liefde is die vrouw non en heet ze Heleen. Het boek bevat naast een knallend … [Lees meer...] overDurven is meer een kwestie van zichzelf naar iets toe praten
Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam
In zijn afscheidsrede zal hoogleraar Oudere Nederlandse Letterkunde Johan Koppenol ingaan op Twee-en-tachtig-jarig leven, de berijmde autobiografie van Jacob Cats (1577-1660). Die tekst vormt een unieke maar ook buitengewoon problematische bron voor de levensbeschrijving van deze veelgelezen dichter, landwinner en centrale figuur uit de Nederlandse geschiedenis. … [Lees meer...] overEen rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam
3 juli 2025: afscheidssymposium Johan Koppenol
Beste collega’s, oud-collega’s, studenten, alumni en andere belangstellenden, Aan het eind van dit collegejaar nemen wij afscheid van Johan Koppenol als hoogleraar Oudere Nederlandse Letterkunde aan de VU. Uiteraard laten we die gebeurtenis niet ongemerkt voorbijgaan: we zullen Johan feestelijk uitzwaaien met een klein symposium op donderdag 3 juli 2025 van 11:00 tot … [Lees meer...] over3 juli 2025: afscheidssymposium Johan Koppenol
10 oktober 2025: De dag van de biografie
Datum: vrijdag 10 oktober Locatie: Huize Heijendaal, Geert Grooteplein Noord 9, Nijmegen Organisatie: Lotte Jensen, Rick Honings i.s.m. Biografieportaal & Eric Palmen Deze dag van de biografie is gewijd aan de schrijversbiografie. De laatste jaren zijn tal van biografieën van schrijvers verschenen: denk aan Betje Wolff, Jacob Campo Weijerman, Hella S. Haasse, Frans … [Lees meer...] over10 oktober 2025: De dag van de biografie
Publyksstimming Liet 2025 set út ein
Tsien acts noch yn 'e race foar finale It Fryske publyk kin fan 16 juny ôf online in stim útbringe op ien fan de tsien acts, dy’t noch yn de race binne foar in finaleplak fan Liet 2025. It Fryske sjongfestival wurdt dit jier op tongersdei 11 septimber hâlden yn poppoadium Neushoorn yn Ljouwert. De act mei de measte stimmen fan it Fryske publyk kwalifisearret him streekrjocht … [Lees meer...] overPublyksstimming Liet 2025 set út ein
Poëzie ontstaat niet alleen aan de schrijftafel
Over Een nieuw geluid door Gillis Dorleijn en Wiljan van den Akker Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen: Een nieuw geluid is een monumentale poëziegeschiedenis, een standaardwerk. De moderne Nederlandse poëzie van 1900 tot 1940 is nooit zo uitgebreid en systematisch beschreven: Wiljan van den Akker en Gillis Dorleijn deden dat in 1267 bladzijden. Ze hebben er … [Lees meer...] overPoëzie ontstaat niet alleen aan de schrijftafel
De nieuwe onderzoekscolleges van de master Neerlandistiek in Groningen!
Hoe gaan schrijvers en lezers om met maatschappelijk gevoelige onderwerpen in de 21e eeuw? Verandert je brein wanneer je veel van een scherm leest? Wat leren we van zestiende-eeuwse humor over de taboes en gevoeligheden van onze eigen tijd? De MA Neerlandistiek geeft inzicht in hoe taal, communicatie en literatuur functioneren in de veranderende samenleving. Taal is immers … [Lees meer...] overDe nieuwe onderzoekscolleges van de master Neerlandistiek in Groningen!
Jacob Winkler Prins • Volle maan
Volle maan In de verte zacht, melodisch suizen …..Blanke lijn van 't drooggelopen strand ….Paarlemoeren plasjes langs den kant,En er in de pinken en de buizen. Tegen 't duin de lichten van de huizen…En heel achter aan den versten rand,Gloeiend als een pas begonnen brand,Maneschijn op donkre kerkhofkruisen. In een stoet van grijze wolkenvlokkenTrekt de maan naar 't … [Lees meer...] overJacob Winkler Prins • Volle maan
Shiba Ryōkai: de onbereisde polyglot die Japan Duits leerde
“Nederlands, is dat niet gewoon Duits?” Met deze opmerking maak je in Nederland niet veel vrienden, maar Duits is wel een stuk makkelijker te leren als je het Nederlands al beheerst. Dat ondervond de polyglot Shiba Ryōkai 司馬凌海 (1839–1879) ook halverwege de negentiende eeuw, toen hij zo goed als de eerste Japanner was die zich de Duitse taal eigen maakte. Dit was mede dankzij … [Lees meer...] overShiba Ryōkai: de onbereisde polyglot die Japan Duits leerde
18-20 november 2025: Congres Studie Nederlands in Indonesië 2025
Ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de Vakgroep Nederlands aan de Universitas Indonesia te Depok - Jakarta zal op 18, 19 en 20 november 2025 het achtste Kongres Studi Belanda di Indonesia – Congres Studie Nederlands In Indonesië worden gehouden. Het programma bestaat uit drie dagen met lezingen en culturele presentaties en een excursie. Het thema van het congres … [Lees meer...] over18-20 november 2025: Congres Studie Nederlands in Indonesië 2025
Fakatuere Fryske Akademy: Ynformaasjespesjalist
De Fryske Akademy siket in ynformaasjespesjalist foar 22,8 oere wyks (0,6 fte). Wolsto as ynformaasjesaakkundige it ferskil meitsje yn de wrâld fan wittenskip en taal yn Fryslân? Fakatuere As fersterking fan it team siket de Fryske Akademy in Ynformaasjespesjalist, dy't ferantwurdlik is foar it behear fan wittenskiplike ynformaasjesystemen, argyf én it foarmjaan fan … [Lees meer...] overFakatuere Fryske Akademy: Ynformaasjespesjalist
Publiceren in Vooys? Stuur je abstract in!
Tijdschrift Vooys nodigt wetenschappers en aanstormend talent uit om hun academische inzichten rondom het thema ‘In de fik’ te delen. Dit themanummer is gewijd aan actuele problematiek in de wereld zoals racisme, seksisme, klimaatverandering en oorlog. We willen aandacht vragen voor alles wat ons dwarszit en tegelijkertijd drijft. Bovendien willen we bevragen wat … [Lees meer...] overPubliceren in Vooys? Stuur je abstract in!
Het nieuws reisde snel, zoals dat soort nieuws doet.
De openingszin van Luister van Sacha Bronwasser weet in één klap de kern van het boek te vatten: de roman, die een zorgvuldige opbouw bevat, draait voornamelijk om het te weten komen van nieuws. Indrukwekkende gebeurtenissen in Parijs, verteld vanuit verschillende perspectieven. Wie vertelt wat, en wie weet wat over wie? Alles hangt onherroepelijk met elkaar samen. Dankzij deze … [Lees meer...] overHet nieuws reisde snel, zoals dat soort nieuws doet.
Het Antwerps Liedboek (1544)
Vijftig canonteksten in de klas (15) Het Antwerps Liedboek is het oudste en het beroemdste gedrukte boek met wereldlijke liederen uit onze literatuur. Het behoort tot de literaire canon, de lijst van teksten die door het literaire veld in Vlaanderen als essentiële Nederlandstalige literatuur worden beschouwd. Het enige exemplaar dat we van dit liedboek hebben, verscheen in … [Lees meer...] overHet Antwerps Liedboek (1544)
Wynsels • Tryntsje van der Veer
de loft berint aanst dwêst it ljochtik ha myn noeden by Jo brochtik doar se út te sprekken de jûn is rûzich en jout reinik ha myn skyld en swurd delleinik sykje om in tekken de tiid fan warberens is oerit wurdt al stil yn de natoerit ljocht is oan it brekkenas ier om ús de kjeld ferdwyntta teken dêr in stjerre skyntta wynsel is it lekken de loft berint aanst komt de … [Lees meer...] overWynsels • Tryntsje van der Veer
Etymologica: Rode, Reukes en Reekens
Op een oude kaart vond ik bij het dorp Genderen de veldnaam Reukes. De naam was niet eenvoudig en snel te verklaren. Het zou toch niet gaan om mannelijke honden, op zijn Brabants ook wel liefkozend reukes genoemd? Of om onwelriekende gassen die ooit uit de bodem van een moeras opstegen? Na enig zoeken kwam de betekenis van Reukes boven water. Het is een zogenoemd … [Lees meer...] overEtymologica: Rode, Reukes en Reekens
